İvan Pavlov Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

PAVLOV, İvan Petroviç (1849-1936)

Rus hekim, fizyoloji bilgini. Sindirim sistemi üstüne çalışmalarıyla tanınmış, koşullu reflekslere ilişkin temel bulgularıyla psikolojide çığır açmıştır.

26   Eylül 1849’da Riazan’da doğdu, 27 Şubat 1936’da Leningrad’da öldü. Bir köy papazının oğluydu. Riazan’da din eğitimi gördükten sonra 1870’te St.Petersburg’a giderek bu kentteki üniversitenin hukuk fakültesine kaydoldu, ancak başta I.M.Seçenov olmak üzere bu dönemde yapıtlarını okuduğu fizyoloji bilginlerinin etkisinde kaldığından doğabilimleri öğrenimini yeğleyerek fizyoloji ve kimyaya ağırlık verdi. 1875’te mezun olduktan kısa bir süre sonra Tıp ve Cerrahi Akademisi’nde (daha sonra Askeri Tıp Akademisi) tıp öğrenimine başlayan Pavlov, 1879’da diplomasını aldığında bu kurumda fizyoloji laboratuvarmın yöneticiliğini üstlendi, bir yandan da doktora çalışmalarını sürdürdü. 1883’te doktorasını aldıktan sonra bir bursla Almanya’ya gitti. 1884-1886 arası Breslau’da H.Heidenhain’ın laboratuvarında sindirim sistemi, Leipzig’de de K.Ludwig ile birlikte kardiyovasküler sistem fizyolojisi üstüne çalışmalar yaptı. Ülkesine döndükten sonra bir süre geçici görevler üstlenen Pavlov, 1890’da Askeri Tıp Akademisi’nin farmakoloji alt bölümünün, 1896’da da Fizyoloji Bölümü’nün başkanlığını üstlendi. 1924’e değin sürdürdüğü bu görevin yanı sıra 1891’den başlayarak yeni kurulan Deneysel Tıp Enstitüsü’nün başkanlığını da üstlendi. 1925’te yöneticiliğine getirildiği SSCB Bilimler Akademisi’ne bağlı Fizyoloji Enstitüsü’ndeki çalışmalarını yaşamının sonuna değin sürdürdü. Sindirim sistemi üstüne çalışmaları nedeniyle 1904’te Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü’nü kazanan Pavlov, 1912’de Cambridge Üni-versitesi’nden onursal doktorluk, 1912’de de Legion d’honneur unvanını aldı. 1917 Devrimi’ni ilk başlarda benimsemeyen ve yönetime ilişkin açık eleştiriler içeren görüşlerini ancak 1930’larda değiştiren Pav-lov’a 1921’de Lenin’in imzasını taşıyan bir kararla yaşamının sonuna değin bilimsel araştırmalarında önemli destek sağlanmış, çalışmalarıyla dünya çapında bir üne kavuşan bu bilim adamının onuruna SSCB Bilimler Akademisi 1934’te Pavlov Ödülü, 1949’da da Pavlov Madalyası koymuştur. SSCB’de başta Bilimler Akademisi’ne bağlı Fizyoloji Enstitüsü ve Leningrad Birinci Tıp Enstitüsü olmak üzere birçok bilimsel kuruma Pavlov’un adı verilmiştir.

Pavlov, fizyoloji alanında çok değişik konuları ve yaklaşık 60 yılı aşkın bir süreyi kapsayan araştırmalarında üç ana konuya ağırlık vermiştir. Öğrencilik yıllarından başlayarak kalp ve kan dolaşımı üstüne araştırmaları ön plana çıkarmış, 1890’lardan 20.yy’ın başlarına değin daha çok sindirim sistemini incelemiş, bu yıllardan yaşamının sonuna değin de koşullu refleksler üstüne araştırmalar yapmıştır. Ludwig’in laboratuvarında çalıştığı dönemde de ele aldığı, kardiyovasküler sistem fizyolojisine ilişkin çalışmalarında kan basıncı ve kalbin işleyişini düzenleyen sinirleri inceleyen Pavlov, özellikle sindirim sistemiyle kalbin işleyişi arasındaki etkileşimleri araştırmıştır. Bu alandaki değerli bir katkısı, daha sonra vagus ve sempatik sinir sistemi aracılığıyla gerçekleştirildiği anlaşılan, kalp basıncı ve kalbin atışını düzenleyen dört sinirsel mekanizmanın varlığını ortaya çıkaran çalışmasıdır.