İsmet İnönü’nün Hitlere Mektubu (II. Dünya Savaşı Dönemi)

Ekselans Bay Adolf Hitler

Adolf Reichı Führeri ve Şansölyesi

Yan yana yaptığımız ve şan ve ıstıraplarını aynı sıfatla paylaşmış bulunduğumuz son büyük harbi müteakip yeni Türkiye’nin siyaseti, Millî Mücadele’mizin başında çizilmiş olan şu hattı hareketi daima muhafaza etmiştir; en geniş mefhumu ile Türkiye istiklâlinin muhafazası ve gayrın haklarına hiç halel vermeksizin sulh içinde inkişaf.

Cumhuriyet Hükûmeti’nin Balkan siyasetinin hiç bir zaman, yarımadayı harbin tahribatından hariç tutmaktan başka bir gayesi bulunmamıştır ve ekselanslarının selâhiyettar mümessili tarafından bize defaatla verilmiş olan teminat dolayısıyle Almanya’nın dahi aynı gayeyi gütmekte olduğuna ve bu sebepten Cenubi Şarkî Avrupası hakkındaki Türk siyasetiyle Alman siyaseti arasında emniyetbahş bir tevazün bulunduğuna inanmakta hakkımız vardır.

Ekselansları teslim ederler ki bu vaziyette husule gelen tebeddül Türk durum ve siyasetinden tamamen hariç sebeplerden mütevellittir ve Yunan-İtalyan Harbi’nın çıkmasından beri vuku bulan Balkan Hareketi’nin inkişafında memleketimin hiç bir veçhile mesuliyeti yoktur.

Türk ordusunu Alman orduları ile karşı karşıya getirecek hiç bir sebeb mevcut bulunmadığına ve Almanya, Türkiye’nin emniyet ve istiklâlinin zaruretleri muvacehesinde anlayış gösterdiği müddetçe böyle bir felâketin kaydediıemeyeceğine kani idik ve hâlâ da kani bulunmaktayız. Esasen Reich Hükümeti Türkiye’den bu maksatla girişmiş olduğu teahhütlerle gayri kabili telif hiç bir şey talep etmek istemediğini bize mükerreren teyit eylemiştir. İşte bunun içindir ki bu hususta her türlü sui tefehhümün önüne geçmek kaygısı ile Ekselanstan tarafından verilen teminatı büyük bir memnuniyetle senet ittihaz eyledim ve müteyakkızane nöbetine eskisi gibi devam edecek olan Türk ordusunun (Reich Hükümeti, Cumhuriyet Hükûmeti’nin bu vaziyetini tebdile mecbur kılacak korurlar ittihaz etmedikçe) olman kıtalarına karşı aynı hattı hareketi muhafaza eyleyeceğini, ben de Ekselanslarına temin etmek isterim.

Eminim ki. Ekselansları, cevabî mesajımın mealinde memleketlerimiz arasında mütekabil anlayış münasebetlerinin idamesi, münhasıran onun esasları üzerinde mümkün olan bu aynı dürüstlük kaygusunun ifadesini bulacaklardır.