İmam Azam Ebu Hanife Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

EBU HANİFE (699-769) İslam hukuk bilgini. Hanefi mezhebinin kurucusudur.

699’da Kabil’de doğdu, 769’da Bağdat’ta öldü. Gerçek adı Numan b. Sabit b. Zuta’dır. Varlıklı bir Arap aşiret başkanımn satın alarak özgürlüğe kavuşturduğu babası, sonradan, Kûfe’ye yerleşmiştir. Numan b. Sabit ilk bilgileri Küte Camii’nde halka ders veren bilginlerden edindikten sonra Kuran, dilbilgisi (sarf ve nahiv) okudu. Kûfe’nin, sonradan bilgisini artırmak için gittiği Basra’nın ünlü bilginlerinden fıkıh, Hadis, şiir ve Arap yazını konularında öğrenim gördü. Bir süre Kabe’de, düzenlenen bilimsel toplantılara dinleyici olarak katıldı, özellikle Peygamber’in arkadaşlarım (sahabe) yakından tanıyanların (tabii) konuşmalarını, aktardıkları Hadisleri dinledi. Basra’ ya dönünce çağının önde gelen İslam bilginlerinden, İslam felsefesi (kelam) ve cedel (konuları karşılıklı tartışarak açıklama yöntemi) öğrendi. Bir aralık alışverişle uğraştı, komşu İslam ülkelerini gezdi. Bu gezileri sırasında, gittiği yerlerde yaşayanların geleneklerini, yaşama biçimlerini, toplum kuramlarını, yönetim düzenlerini inceledi. Bütün yaşamı süresince kendini bilimsel çalışmalara veren Ebu Hanife devlet işlerine karışmamış, Halife Mansur’un verdiği kadılık görevini almayınca hapse atılmış ve hapiste ölmüştür.

İslam ülkelerinde, kurduğu mezhep nedeniyle, imam-ı azam (büyük imam) olarak anılan Ebu Hanife, gençliğinde yörenin saygınlık kazanmış bilginlerinden dinlediği Hadis’lerin etkisinde kalarak, bütün çalışmalarım İslam bilimleri konusunda yoğunlaştırmıştır. Özellikle İslam hukuku denen fıkıh, onun en önemli ilgi alanı olmuştur. 20 yaşlarındayken Küfe Camii’nde derslerim dinlediği İslam bilginilHammad b. Süleyman, düşüncelerinin oluşmasında başlıca kaynaktır. Hammad b. Süleyman’ın ölümünden sonra yerine geçerek, Küfe Camii’nde, halka ders vermeye başlayan Ebu Hanife kısa süre içinde geniş bir ün sağladı. Konuşmalarının etkisi, bilgisinin genişliği, sorunlara çözüm aramada uyguladığı yöntem, İslam ülkelerinde yeni bir mezhep anlayışının doğmasını sağlayan ilk öğedir.