I. Murat (Hüdavendigar) Kimdir, Hayatı, Dönemi

I.Murad. Üçüncü Osmanlı padişahı. 29 Haziran 1326’da Bursa’da doğdu, 28 Ağustos 1389’da Kosova’da öldü.

Orhan Bey’in oğludur. Annesi Yarhisar Tekfuru’nun kızı Nilüfer Hatun’du. I.Murad, Osmanlı tarihinde daha çok “Hüdavendigâr” sanı ile anılır. Lalası Şâhin Paşanın yanında dînî, millî, idârî ve askerî kültürünü arttırdı. 1340’a doğru Bursa’da sancakbeyliği yaptığı sanılmaktadır. Ağabeyi Süleyman Paşa’nın Rumeli’de başlattığı bir dizi fetihte yardımı görüldü ve Süleyman Paşa 1359’da ölünce bu bölgedeki birliklerin komutanlığını üstlendi ve Osmanlı tahtına veliahd tâyin edildi.

1361 yılı sonlarında Orhan Bey’in ölümü ardından Bursa’ya çağrılarak bey ilan edildi. Beyliğe getirilişinde o dönemdeki siyasal kararlarda ağırlıkları bulunan Bursa Ahileri’nin etkisi büyük oldu. Orhan Bey’in ölümü, Bizans’la ilişkileri gerginleştirdi. I.Murad’ın Bursa’ya geçmiş olmasını fırsat sayan Rumlar, yitirdikleri toprakları geri almak için harekete geçtiler. Ahiler de Ankara’nın yönetimine el koydular. Bizanslı yöneticilerin kışkırttığı Osmanlı şehzadeleri ve özellikle Şehzade Halil, ciddi bir sorun olmaya adaydı. 1362’de Ankara’ya yürüyen I.Murad, kenti Ahiler’den teslim aldı. Buradan, kardeşlerinin kaçtığı Eskişehir’e yöneldi. Burayı da Ahiler’den geri aldı ve ağabeyi Halil ile iki kardeşini öldürttü. Olay, Osmanlı tarihinde, taht için kardeş öldürme olaylarının ilkiydi.

Osman ve Orhan beyler, yönetim ve askerlik işleri için, kardeşlerini ya da oğullarını yardımcı seçerlerken Murad Bey, bu olanaktan yoksundu. Dolayısıyla yeni bir geleneği başlattı ve Çandarlı Kara Halil Hayreddin’i (Paşa) kazasker, lalası Şahin Bey’i de (Paşa) beylerbeyi atadı. 1363’te Rumeli’ye geçti. Lüleburgaz ve Çorlu’yu geri aldı. Akıncı komutanları Evrenos ve Hacı İlbey de Keşan, İpsala, Dimetoka ve Dedeağaç’ı Osmanlı topraklarına kattılar. Bu yılın sonbaharında, çevresiyle bağlantıları kesilen Edirne Sazlıdere’de Rum-Bulgar ortak güçleriyle yapılan bir savaştan sonra fethedildi. I.Murad’ın ilk önemli başarısı bu oldu. Rumeli fetihlerini sürdürmek, Edirne’ye Batı’da yeterli bir güvence alanı kazandırmak için, Dimetoka’yı karargâh seçti. 1364’te Filibe ve Gümülcine alındı. Bulgarlar ve Sırplar, Osmanlılar’a karşı Avrupa devletlerinden müttefikler bulmaya koyuldular. I.Murad ise, alınan Rumeli topraklarına Anadolu’dan göçmenler getirerek bölgede yerleşmeyi sağlayacak önlemler almaktaydı.