Hızır Bey (Aydınoğulları) Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

HIZIR BEY ( ? -1360)

Aydınoğulları beyi. Venedikliler’le kapitülasyon niteliği taşıyan bir antlaşma yapmıştır.

Doğum yeri ve yılı bilinmemektedir. Ayasuluğ’ da (Efes) öldü. Aydmoğlu Umur Bey’in kardeşidir.

Ayasuluğ beyi olan Hızır Bey, Umur Bey’in İzmir’i Latinler’den almak isterken ölmesi üzerine, 1348’de Aydmoğulları Beyliği’nin başına geçti. Venedik Cumhuriyeti, Kıbrıs Krallığı ve Rodos şövalyelerinden oluşan Latin bağlaşıklara karşı savaşmayı sürdüremeyen Hızır Bey, 18 Ağustos 1348’de Latinler’le anlaşmak zorunda kaldı. Yapılan antlaşma ile Aydmoğulları Beyliği, gemilerini silahtan arındıracak, korsanlık faaliyetlerine son verecek, bağlaşıkların düşmanlan üe herhangi bir işbirliğine girmeyecekti.

Antlaşmanın asıl önemli yanı ise Latinler’e tanınan iktisadi ayrıcalıklardı. Bunlara göre, Aydınoğul-ları Beyliği, elde ettiği gümrük gelirinin yarısını bağlaşıklara bırakacak, Hıristiyan gemilerin, kıyıla-
rında ticaret yapmaları için gerekli kolaylığı sağlayacaktı. Her iki tarafın da antlaşmaya uymak için çaba göstermesine karşın Ege’deki korsanlık faaliyetleri tamamıyla önlenemedi. Hızır Bey, benzer koşulları içeren bir antlaşmayı 1351’de Cenevizliler ile de imzaladı.

Hızır Bey’in dönemi, Aydmoğulları Beyliği için gerilemenin başladığı dönem olarak kabul edilmektedir. Devlet merkezini Bilgi’den Ayasuluğ’a taşımış, küçük kardeşi Umur Bey’in başlattığı gelişmeyi sürdürememiştir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi