Hermann von Helmholtz Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HELMHOLTZ, Hermann von (1821-1894)

Alman fizik ve fizyoloji bilgini. Enerjinin korunumu, elektromanyetik dalgalar, hidrodinamik, ses ve renklerin algılanmasına ilişkin kuramsal çalışmalarıyla 19.yy’da fiziğin ve duyum fizyolojisinin gelişmesine büyük katkıda bulunmuştur.

Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz 31 Ağustos 1821’de Potsdam’da (bugün DAC’de) doğdu, 8 Eylül 1894’te Berlin’de öldü. Bir lisede felsefe ve edebiyat öğretmeni olan babasının yarattığı aile ortamında Helmholtz bir yandan sağlam bir sanat kültürü ve çok zengin bir dil bilgisi kazanırken, bir yandan da gelecekteki çalışmalarına yön verecek ilk etkileri alıyordu. Babasının aşıladığı müzik ve resim sevgisi genç Helmholtz’da, ileride özellikle görme ve işitme fizyolojisine yönelmesine neden olacak derin bir ilgi uyandırmış, aile dostlarıyla yapılan felsefe toplantıları da önce Kant, Fichte, Hegel gibi düşünürlere, ardın-
dan bilgikuramına (epistemoloji) ömür boyu sürecek bir yakınlık duymasını sağlamıştı.

Ailenin maddi olanakları üniversite giderlerini karşılamaya yeterli olmadığından ve yalnızca tıp öğrencilerine devlet bursu verildiğinden, liseyi bitiren Helmholtz çok istediği fizik öğreniminden vazgeçip tıp okumaya karar verdi ve 1838’de burslu öğrenci olarak Berlin’deki Friedrich Wilhelm Tıp Enstitüsü’ ne yazıldı. Bir yandan da Berlin Üniversitesi’nde kimya ve fizik derslerini, özellikle Johannes Müller’in fizyoloji derslerini izliyor, kendi kendine matematik çalışarak Laplace, Euler ve Daniel Bernoulli’nin yapıtlarını, ayrıca Kant’ın felsefesini okuyor, müzik bilgisini artırıyordu. Çağın en büyük fizyoloji bilginlerinden Müller’in öğrencisi olması, ardından fizyolojiyi dirimselci yaklaşımlardan arındırarak fizik ve kimya gibi bilimsel temeller üzerine oturtmayı amaçlayan, gene Müller’in öğrencilerinden Emst Brücke ve Emil Du Bois-Reymond ile yakın dostluk kurması Helmholtz’un oluşumunu büyük ölçüde etkiledi.

Müller’in denetiminde hazırladığı bitirme teziyle 1842’de tıp diplomasını alıp, devlet bursunun gerektirdiği sekiz yıllık zorunlu hizmeti yerine getirmek üzere Potsdam’daki süvari alayına askeri cerrah olarak atandığında da Helmholtz Berlin’deki dostlarıyla ilişkilerini koparmadı. Görevinden arta kalan zamanlarında bilimsel araştırmalarını sürdürerek, incelemelerini Du Bois-Reymond aracılığıyla, yeni kurulan Berlin Fizik Derneği’ne gönderiyordu. 1847 Temmuzu’nda aynı derneğe sunduğu, enerjinin korunumunu ilk kez matematiksel ilkeleriyle veren ünlü bildirisi bilim çevrelerinde tarihsel bir olay olarak değerlendirildi ve Helmholtz’u zorunlu hizmet yükümlülüğünden kurtararak akademik yaşama kazandırdı.