Grimmelshausen Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GRIMMELSHAUSEN (ykş. 1622- 1676)

Alman, yazar. Alman romanının ilk önemli temsilcisidir.

Hans Jacob Christoffel von Grimmelshausen, Hessen bölgesinde Gelnhausen’de doğdu, 17 Ağustos 1676’da Renchen’de öldü. Protestan bir hancının oğluydu. Çocukluk ve gençlik yıllarını Katolikler’le Protestanlar arasındaki Otuz Yıl Savaşları’nın kargaşa ortamında geçirdi. On iki yaşındayken Hırvat askerler tarafından kaçırıldı. Bundan sonra yaşamı boyunca oradan oraya dolaştı. Paralı asker ve kâtip olarak çeşitli birliklerde çalıştı; at tüccarlığı, bağcılık, hancılık yaptı. Savaş bitince Offenburg’a yerleşti. Katolik oldu ve evlendi. Yazarlığa ancak yaşamının sonlarına doğru başladı.

Grimmelshausen’e Alman edebiyatındaki önemli yerini sağlayan Der abenteuerliche Simplicissimus (“Simplicissimus’un Serüvenleri”) adlı romanı olmuştur. Saf ve bilgisiz bir köylü çocuğunun ağzından anlatılan ve bir otobiyografi niteliğindeki yapıt 16. yy’da Ispanya’da gelişen pikaresk roman türünün Alman yazınındaki ilk örneğidir. Ancak bazı edebiyatbilimciler tarafından da ilk oluşum romanı (Bil-dungsroman) olarak kabul edilmektedir. Toplumun her kesimine eleştirel bir gözle bakan romanın arka planında Otuz Yıl Savaşları’nın kanlı ortamı yer alır. Olayların kurgusunu Barok düşüncedeki, insanları oradan oraya sürükleyen kader kavramı ve bu dünyanın yaşanmaya değmez olduğu görüşü belirler.

Grimmelshausen’in yine Otuz Yıl Savaşları içinde geçen ve bir dolandırıcı olan Courasche’yi anlattığı bir uzun öyküsü de daha sonra Brecht’in Mutter Courage und Ihre Kinder (Cesaret Ana ve Çocukları) adlı oyununa konu olmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Der keusche Joseph, 1666, (“Saf Yusuf”); Der satyrische Pilgram, 1666, (“Yergili Hacı”); Der abenteuerliche Simplicissimus, 1669, (“Simplicissimus’un Serüvenleri”); Dietıvald und Amelinde, 1670; Der seltsame Springinsfeld, 1670, (“Tuhaf Springinsfeld”); Lebensbechreibung der Erzbetrügerin und Landstörzerin Courasche, 1670, (“Dolandırıcı ve Gezgin Courasche Kadm’ın Yaşam Öyküsü”); Das wunderliche Vogel-Nest, 1672, (“Sihirli Kuş Yuvası”).

•    KAYNAKLAR: G.Aytaç. Yeni Alman Edebiyatı Tarihi, 1983; W.Rose, Grimmelshausen and his Simplicissimus, 1931; C.Stoll, H.J.Ch.von Grimmelshausen, 1976.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi