Gerrit Rietveld Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

RIETVELD, Gerrit Thomas (1888-1964)

Hollandalı mimar ve mobilya tasarımcısı. De Stijl akımının önde gelen sanatçılarından biridir.

Utrecht’te doğdu, aynı kentte öldü. 1899-1906 arasında babasının Utrech’teki doğramacı atölyesinde çıraklık etti. 191T d en başlayarak yine aynı kentte P.J.C. Klaarhamer’in yanında mimarlık öğrenimi gördü. 191S’de De Stijl grubunun kurucularıyla ilişki kurdu ve 1931’de dağılmasına değin bu grubun çeşitli etkinliklerine katıldı. Yine, 1918’de ilk mobilyalarını tasarlamaya başladı. 1923’te T. van Doesburg ve C. van Eesteren’le birlikte bir dizi mimarlık tasarımı üzerinde çalıştı. 1924’te iç mimar ve dekoratör T. Schröder-Schrâder için, ünlü Schrö-derEvi’ni tasarladı. İç düzenlemesi ve mobilyalarını yine aynı dekoratörle birlikte gerçekleştirdiği bu yapı, kısa zamanda De Stijl akımının simgesi haline geldi. Rietveld 1931-1934 arasında Utrecht’te prefabrike olarak üretilecek konutlar için projeler hazırladı. 1936’dan sonra bir süre yalnız mobilya tasarımıyla uğraştı. II.Dünya Sa-vaşı’nın ardından yeniden mimarlığa başlayarak ölümüne değin önemli yapılar gerçekleştirdi.

Rietveld yapılarında ve mobilyalarında De Stijl akımının ilkelerine bağlı kalmış, tasarımlarında, en yalın biçim olarak kabul ettiği küp ya da dikdörtgen prizmadan yola çıkmıştır. Birbirleriyle keşisen yüzey ve düzlemleri, kare ve dikdörtgenlerden oluşan yapı öğeleri kullanmıştır. Bunları, mavi, sarı, kırmızı gibi temel renklerin yanı sıra, karşıtlık yaratmak için kullandığı gri, siyah ve beyazla da belirginleştirerek Mondrian’ın kübist düzenlemelerini çağrıştıran dış yüzler elde etmiştir. Özellikle Schröder Evi, mekânın belirlenmesinde renkten nasıl yararlanıldığını gösteren önemli bir örnektir. Rietveld son yapılarında dış yüzlerdeki dik açılı düzenlemeyi daha da belirgin kılmak için renk yerine taş ve tuğla gibi farklı malzemeleri bir arada kullanmıştır. Onun bu yapıları o yıllarda ortaya çıkan yalın, işievci mimarlık eğilimlerini önemli ölçüde etkilemiştir.

• YAPITLAR (başlıca): Rietveld Koltuğu, 1920; Schröder Evi, 1924, Utrecht, Hollanda; Vreeburg Sineması, 1936, Utrecht; Venedik Bienali Hollanda Pavyonu, 1953; De Ploeg Tekstil Sanayii Yapısı, 1956, Bergeijck, Hollanda; Zonnehof Kültür Merkezi, 1959, Amersfoort, Hollanda,

• KAYNAKLAR: T.M. Brown, The Work of Gerrit Rietveld, Architect, 1958.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi