Tarihi Eserler

Gecik Mescidi -Ankara- Tarihçe, Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Kiçik. Ankara’da XV. yüzyıla ait cami.

Gecik / Keçik / Gicik Mescidi olarak da bilinir. Ulucaniar caddesinde yer alan ma­halle mescidi karakterinde küçük bir ca­midir ve bu sebeple yapıldığı dönemde Orta Anadolu’da keçik / gecik şeklinde de telaffuz edilen kiçik/ gicik “küçük” sıfatıy­la tanınmış olmalıdır. 847 (1443-44) ta­rihli kitabesinden banisinin Hacı İsmail b. İbrahim adlı bir zat olduğu öğrenilmek­tedir. Orijinal halini büyük Ölçüde kaybet­miş bulunan yapı, uzun süre Kızılay’ın de­posu olarak kullanıldıktan sonra 1963 yı­lında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafın­dan onarılarak ibadete açılmıştır.

Halen mevcut örtüsü sivri çatı şeklin­dedir ve kiremit kaplıdır; duvarları kerpiç­le örülmüş, subasmanına kadar moloz ol­duğu görülen alt bölüm çimento ile sıvan­mıştır. Kareye yakın dikdörtgen planlı olan mescid doğu yönünde pencere içinden ulaşılan bir minareye sahiptir. 1963″teki onarımdan önce tavandaki ahşap kirişler üzerinde görülen yeşil ve kırmızı bitkisel bezemeler bugün artık mevcut değildir. Dört ahşap direkle taşınan ve halen bir tahta perdeyle kapatılmış olan kuzeyde­ki kadınlar mahfili tamamen yenilenmiş durumdadır; buraya doğudaki basit bir merdivenle çıkılmakta, ortasında ise bal­kon şeklinde müezzin mahalli bulunmak­tadır. Yapının doğusundaki üzerinde kita­benin de yer aldığı kapı onarım sırasında kapatılarak batı tarafından yeni bir kapı açılmıştır. Dokuz pencereden sekizi ta­mamen yenilenmiş, yalnız kadınlar mah­filinin batısında yer alan alçı pencere ori­jinal haliyle bırakılmıştır.

Mescidin tavanına kadar yükselen mih­rap orijinaldir ve sadece alt kısmı onarım görmüştür. Alçıdan kalıplama tekniğiyle alçak kabartma olarak yapılan mihrabın nişi çokgendir ve bugün süslemeleri belli olmayacak derecede boyalıdır. Stalaktitli nişin iki yanında küp başlıklı sütunçeler bulunmaktadır. Mihrap iki bordürle ku­şatılmış olup dıştakinde sülüs hatlı kelime-i tevhid, ikinci bordürde ise geomet­rik bir desen tekrarlanmaktadır; nişin kö­şeliklerinde de aynı desenin devam ettiği görülür. Boya yüzünden motifleri pek an­laşılamayan nişin en önemli süslemeleri beş ve on köşeli yıldızlar meydana getiren geçmelerdir. Kare kaide ve sütun başlık­ları rozet motifleriyle bezenmiştir. Mihrap alınlığında ve tacında üç şerit halinde sü­lüs hatla yazılmış Kur’an’dan âyetler göze çarpmaktadır. Kaba ahşaptan yapılmış sade görünümlü minber orijinal değildir. Müezzin mahalli önünde mavi zemin üze­rine dörde bölünmüş bir çerçeve içinde beyaz boya ile yazılmış, caminin 1175 (1761-62) tarihinde tamir edildiğini bil­diren ahşap bir kitabe bulunmaktadır.

TDV İslâm Ansiklopedisi

İlgili Makaleler