Fudayl Çelebi Zenbillizade Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Fudayl Çelebi Zenbillizâde (ö. 991/1583) Osmanlı hukukçusu ve kadı.

920’de (1514) İstanbul’da doğdu. Cemâleddin Aksarâyî’nin torunu ve Zenbilli Ali Efendinin oğlu olması sebebiyle Zenbillizâde yanında Cemâlîzâde laka­bıyla da anılır. Tahsilini İstanbul’da ta­mamladıktan sonra Bursa Yıldırım Han (1538) ve Edirne Halebiyye (1542) med­reselerinde müderrislik yaptı. 1544’te kendisine Eyüp payesi verilen Fudayl Çe­lebi müderrislik görevini Sahn-ı Semân ve Ayasofya medreselerinde sürdürdü. Ardından Bağdat (1553), bir yıl sonra da Halep kadılıklarına tayin edildi. Halep kadılığından azledilip (963/1555-56) Şeh­zade Medresesi’nde müderris olarak gö­revlendirildi. Fudayl Çelebi. 969 (1561-62) yılında getirildiği Mekke kadılığın­dan 971’de (1563) emekliye ayrıldı. III. Murad’ın kazaskerlik teklifini geri çevir­diği gibi Şeyhülislâm Hâmid Efendi’den boşalan şeyhülislâmlık görevini de ka­bul etmedi. Ömrünün geri kalan kısmı­nı eğitim ve öğretim faaliyetleriyle geçirdi; aralarında Şeyhülislâm Sun’ullah Efendi’nin de bulunduğu birçok âlim ye­tiştirdi. Bütün kitaplarını Fâtih Kütüphanesi’ne bağışlayan Fudayl Çelebi İs­tanbul’da vefat etti ve babasının Zey-rek’teki kabrinin yanına defnedildi. İbnü’l-İmâd, 937’de (1530-31) ölen âlim­ler arasında saydığı Fudayl Çelebi’nin bi­yografisini verirken İbnü’i-Hanbelî’den naklen 960 {1553} ve 961 (1554) yılla­rında Bağdat ve Halep kadılığı görevle­rinde bulunduğunu kaydetmektedir. İbnü’l-İmâd’ın yanlışını tekrarlayan Kehhâle, Fudayl el-Aksarâyî ve Fudayl el-Cemâlî şeklinde vefat ta­rihleri farklı olan iki ayrı kişiden bah­setmektedi. Serkîs ise Fudayl Çelebi’nin ölüm ta­rihi olarak babasının vefat tarihini (932/ 1525-26) vermektedir.