Tarihi Şahsiyetler

Francis Crick Kimdir, Hayatı, Buluşları, Hakkında Bilgi

CRICK, Francis (1916 – 28 Temmuz 2004, San Diego, Kaliforniya)

İngiliz biyoloji bilgini. Canlıların kalıtım malzemesi olan DNA’nın çifte sarmal yapısının, moleküler dizilimini çözümleyerek 1962’de Nobel Tıp Odülü’nü almıştır.

Francis Harry Compton Crick 8 Haziran 1916’da Northampton’da doğdu. Londra’da Univer-sity College’da fizik eğitimi gördü. 1937’de mezun olduktan sonra fizik dalında doktora çalışmalarına başladıysa da öğrenimini 1939’da, II.Dünya Savaşı nedeniyle yarıda kesmek zorunda kaldı. Savaşla birlikte Deniz Kuvvetleri’nde görev alarak sekiz yıl süreyle, başta mıknatıslı mayınların üretimi olmak üzere çeşitli askeri konularda çalıştı.

Schrödinger’in Yaşam Nedir? adlı yapıtından oldukça etkilenen ve bu ünlü fizikçi gibi yaşamın gizeminin, kalıtsal mekanizmanın açıklanmasıyla aydınlanabileceğim inanan Crick, savaştan sonra biyoloji alanında uzmanlaşmaya karar verdi. Bu amaçla Cambridge’de Strangeway Laboratuvarı’nda iki yıl çalıştıktan sonra, 1949’da Cambridge’de Max F.Perutz’un yönetimindeki Medical Research Council Laboratuvarı’na geçti. Bu laboratuvarda, fizikçi Maurice Wilkins’in öncülüğünde kristallografi teknikleriyle biyolojik açıdan önem taşıyan moleküllerin (nükleik asitler, hemoglobin vb.^yapıları inceleniyordu. Crick, X-ışınları kullanarak makromoleküllerin yapılarının biyolojik özelliklerini saptamaya çalıştı. Bu teknikte, X-ışınları incelenecek molekülün üzerine düşürülür, molekülün iç yapısındaki dar aralıklardan geçen ışm, yayılma doğrultusunda ayrılarak ilerdeki bir ekran üzerinde aydınlık ve karanlık birçok çizgi oluşturur. Bu çizgiler kristal biçimindeki molekül sistemlerin yapılarına ilişkin önemli bilgi sağlar. Bu teknikte ekran yerine bir film kullanılırsa, film üzerinde molekülün bir kırınım deseni oluşur. Crick’ in bu tekniği öğrenmesi bilimsel yaşamının ileriki yıllarında büyük yarar sağlamıştır.

Crick’in nükleik asitlere olan ilgisi, 1951’de Cambridge’e ABD’li biyolog James D.Watson’un gelmesiyle daha arttı. İki bilim adamı sürekli makro-molekül modellerinden yararlanarak DNA’mn çifte sarmal yapısındaki moleküllerin nasıl dizildiğini ve bu dizilim biçimiyle DNA’nın işlevlerinin nasıl açıklanabileceğini araştırdılar. Sonuçta DNA molekülünün çifte sarmal yapısının molekül dizimini formüle eden Watson-Crick modeli ortaya çıktı. Crick, 1954’te Medical Research Council’in sürekli üyesi oldu. Aynı yıl Cambridge’den doktora derecesini aldı. 1959’da da Royal Society’nin üyeliğine seçildi. Daha sonraki yıllarda Cambridge’de Churchill College, ABD’de Saik Enstitüsü gibi kurumlarda görevler aldı. 1962 yılında DNA’nm yapısı konusunda birlikte çalıştığı Watson, ve DNA’nm X-ışını kırınımını ilk kez gerçekleştiren Wilkins ile Nobel Tıp Odülü’nü paylaştı.

İlgili Makaleler