Elwin Bruno Christoffel Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

CHRISTOFFEL, Elwin Bruno (1829-1900)

Alman, matematikçi. Diferansiyel geometri, tansör analizi ve invaryantlar kuramına değerli katkılarda bulunmuştur.

10 Kasım 1829’da Aachen yakınlarındaki Mont-joie’da (bugünkü Monschau) doğdu, 15 Mart 1900’de öldü. Yükseköğrenimini ve türdeş cisimlerde elektrik devinimi konusundaki doktora çalışmasını Berlin Universitesi’nde tamamladı. Montjoie, Berlin Üniversitesi, Zürih’teki Polytechnicum ve Berlin’deki Gewerbsakademie’de çalıştıktan sonra 1872’de Strasbourg Universitesi’ne geçti. Buradaki derslerini Î892’ye kadar sürdürdü.

Christoffel ilk makalelerinde, bir çokgenle sınırlanmış basit bağlantılı bölgelerin bir daire üzerine açıkorur (konformal) gönderimlerini inceledi. 1868’de yayımladığı “Algemeine Theorie der geodâ-tischen Dreiecke” (“Geodezik Üçgenlerin Genel Kuramı”) adlı makalede, herhangi bir yüzeyde geodezik-lerin oluşturduğu üçgenler için bir trigonometri önerdi. En iyi bilinen makalesi olan “Uber die Transformatıon der homogenen Differentialausdrüc-ke zweiten Grades”de (“İkinci Dereceden Homojen Diferansiyel Anlatımların Dönüşümleri Üzerine”) kendi adıyla anılan üç indisli simgeleri tanımladı. Tansör analizinde önemli bir yeri olan Christoffel simgeleri, tansörlerin bileşen ve türevleri cinsinden yazılan bazı anlatımlardır.

[ikj] ve {iüj}

biçimlerinde gösterilen farklı iki türü olan bu simgelerin Riemann tarafından önerilen dört indislisi de Riemann-Christoffel simgeleri olarak anılır.

Christofferin 1877’de yayımlanan, düzlem dalgalarının yüzeyi süreksiz bir ortamda yayılmasına ilişkin incelemesi şok dalgaları kuramı üzerine ilk çalışmalardan biridir. 1880’de, bir Riemann yüzeyi üzerindeki birinci türdeh doğrusal bağımsız integrallerin sayısının yüzeyin “genus”una eşit olduğunu kanıtlayan Christoffel, 1882’de de p -inci basamaktan n değişkenli iki cebirsel anlatımın denkliğinin gerek ve yeter koşulunu bulmayı başardı. Daha sonra, bu incelemesini kuvadratik diferansiyel anlatımlara uyguladı.

Christoffel, belirgin bir Riemann etkisi taşıyan çalışmalarıyla, tansör analizi ve diferansiyel geometriye ilişkin yeni kavramlar getirirken invaryantlar kuramına da değerli katkılarda bulunmuştur.

• YAPITLAR (başlıca): Gesammelte mathematiscbe Ab-handlungen (Der. L.Maurer), 2 cilt, (ö.s.), 1910, (“Toplu Matematik Araştırmaları”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi