Divitçizade Meh­med Efendi Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Divitçizâde Meh­med Efendi (ö. 1090/1679) Celvetî şeyhi, şair ve bestekâr.

Üsküdar’da doğdu. Celvetî şeyhlerin­den Devâtî (divitçi) Mustafa Efendi’nin oğ­ludur. Şiirlerinde kullandığı Tâlib mahlası ve Divitçizâde lakabıyla tanınmıştır. Meh­med Efendi, seyrü sülûkünü babasının halifelerinden Fidana Şeyh Mehmed Efendi’nin yanında tamamlayarak hilâfet aldı. Hüseyin Vassâf ise onun Aziz Mah­mud Hüdâyfnin halifelerinden Ehl-i Cen­net Mehmed Fenâî Efendi’ye intisap etti­ğini belirtir. Öte yandan medrese tahsilini de tamamlayan Mehmed Efendi, bir süre müderrislik yaptıktan sonra ilmiye mes­leğinden ayrılarak Üsküdar’da Bülbülde-resi civarında babası tarafından kurulan Şeyh Camii Tekkesi’ne (bugün Şeyh Devâ­tî Mustafa Efendi Camii) babasının vefatı üzerine (1070/1660) postnişin tayin edildi. Sadettin Nüzhet Ergun’un onu bu tek­kenin banisi olarak göstermesi yanlıştır. 1078 (1667) yılında Gafûrî Mahmud Efen­di vefat edince Aziz Mahmud Hüdâyî Asitânesi şeyhi olan Mehmed Efendi bu va­zifesini sürdürürken Receb 1090 (Ağus­tos 1679) tarihinde vefat etti ve Şeyh Ca­mii naziresinde babasının kabrinin yanına defnedildi.

Devrinin tasavvufî şahsiyetleri arasında önemli bir yeri bulunan Mehmed Efendi şiirleri ve dinî besteleriyle de bu sahalar­daki kudretini ortaya koymuştur. Şiirleri­nin bir divanda toplandığı kaydedilmek­tedir. Güftesi kendisine ait, “Yandım kül oldum aşk meydânında” rnısraıyla başla­yan ilâhisi, daha sonraki dönemlerde baş­ka bestekârlar tarafından da bestelenmiştir. Güfte mecmualarında besteledi­ği ilâhilere rastlanmaktaysa da bunların hiçbirinin notası günümüze ulaşmamış­tır.

TDV İslâm Ansiklopedisi