Dımam bin Salebe Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi -Sahabi-

Dımâm b. Sa’lebe es-Sa’dî. Sahâbî.

Hz. Peygamber’in süt annesi Halîme’nin kabilesi olan Sa’d b. Bekir hicretin 9. yılında (630-31), bazı kaynaklara gö­re ise S. (626-27) veya 7. (628-29) yılın­da Resûlullah’a Dımâm b. Sa’lebe baş­kanlığında bir heyet gönderdi. Maiyetiyle birlikte Medine’ye gelen Dımâm deve­sini Mescid-i Nebevi’nin Önüne çökertip bağladıktan sonra içeri girdi. Topluluğa, “Muhammed hanginizdir?” diye sorup Hz. Peygamber”i tanıdıktan sonra ona yaklaştı ve, “Sana bazı şeyler soracağım, ancak sorularımda biraz sert ve haşin davranacağım; sakın alınıp incinmeyesin!” dedi. Hz. Peygamber kesinlikle kı­rılmayacağını ve istediğini sorabilece­ğini söyledi. 0 günlerde ashabın iman esaslannı ilgilendiren hususlarda Hz. Peygamber’e soru sorması yasaklanmıştı. Bu sebeple onlar çöl halkından bazı kimse­lerin gelip Hz. Peygamber’e bu konu­larda soru sormalarından hoşlanıyorlar­dı. Dımâm Hz. Peygamber’e, “Senin elçin bize gelerek yeri ve göğü Allah’ın yarattığını, o Allah’ın se­ni peygamber olarak gönderdiğini, gün­düz ve gece olmak üzere bize günde beş vakit namazın farz kılındığını, malları­mızdan zekât vermemizin, senede bir ay ramazan orucu tutmamızın da farz kılın­dığını ve gücü yeten için Beytullah’ı zi­yaret etmek gerektiğini söylemiş oldu­ğunu iddia etti. Allah aşkına söyle, bü­tün bunlar doğru mudur?” diye sordu. Hz. Peygamber onun her sorusuna, “Evet doğrudur” diye cevap verince Dımâm, “Ben Allah tarafından getirdiklerinin ta­mamına iman ettim ve bunların hepsini eksiksiz yapacağım. Ben Sa’d b. Bekir kabilesinden Dımâm b. Sa’lebe’yim. Ka­bilemi temsilen gönderilmiş bulunuyo­rum. Dönüşte onlara burada duydukla­rımı anlatacağım” diyerek memleketine hareket etti. Hz. Peygamber onun arka­sından bakarak, “Bu adam eğer sözün­de durursa kurtuluşa erdi” dedi.

Muhaddisler ve tarihçiler bu olaya bü­yük önem vermişler, tarihçiler müstakil başlıklar altında, hadisçiler de eserleri­nin ilim, iman, namaz, zekât, oruç ko­nularını ele alan bölümlerinde hadiseyi çeşitli rivayetleriyle birlikte kaydetmiş­lerdir. Oldukça kalabalık bir topluluğun huzurunda cereyan eden bu karşılıklı konuşma ashabın üzerinde silinmez izler bırakmıştır. Nitekim Hz. Ömer, Dımâm b. Sa’Iebe’den daha veciz soru soran bir kimse görmediğini, İbn Abbas da Hz. Peygamber’e gelen elçiler içerisinde Dimâm’dan daha üstün birisinin bulun­madığını söylemiştir.

Dımâm b. Sa’lebe kendisini heyecanla karşılayan kabilesinin yanına dönünce tapmakta oldukları putlan kötüleyerek söze başlamış ve Resûlullah’la olan gö­rüşmelerini bütün ayrıntılarıyla anlatmış­tır. Bunun üzerine kısa bir tereddütten sonra kabile halkının tamamı o gön müs­lüman olmuştur. İbn Sa’d’ın ifadesine göre Sa’d b. Bekir oğullan tapmakta oldukları putlarını hemen tahrip ederek mescid yapmışlar ve namaz kılmak için ezan okumuşlardır.

Dımâm’ın ne zaman vefat ettiği bilin­memektedir.

Diyanet İslam Ansiklopedisi