Edebiyat Sözlüğü

David Hume Kimdir, Hayatı, Felsefesi, Eserleri, Hakkında Bilgi

HUME, David (1711-1776) İskoç, filozof. Tutarlı bir Deneycilik’ le kuşkucu sonuçlara varmış, nedensel ilişkilerin zorunlu olmadığını savunmuştur.

26 Nisan 1711 ’de Edinburgh’da doğdu. 25 Ağustos 1776’da aynı kentte öldü. Yoksul düşmüş soylu bir aileden gelir. Küçük yaşta babasını yitirmesine Dil karşın, annesinin denetiminde iyi bir eğitim gördü. 12 ve yaşında girdiği Edinburgh Üniversitesi’nde klasik tarih diller ve felsefe öğrenimi gördü. Burayı 15 yaşında bitirdi. Bir süre hukuk öğrendi. 23 yaşında Fransa’ya gitti, burada güç koşullar altında geçen üç yıl içinde kendisine büyük bir ün getireceğini düşündüğü bir kitap yazdı. 1737’de ülkesine döndükten bir yıl sonra yayımladığı A Treatise of Humarı Nature (“İnsan Doğasının Bir İncelemesi”) hiçbir düşünürün ilgisini çekmeyince düş kırıklığına uğradı, ancak çalışmalarını sürdürdü. 1741’de adını çağdaşlarına tanıtan Essays’i (“Denemeler”) yayımladı. 1744’te Edinburgh Üniversitesi’nde profesör olmak için yaptığı başvuru geri çevrildi. Bunun üzerine önce deli bir soyluya,sonra da bir generale özel danışmanlık ve eğitmenlik yaptı. Bu arada ilk kitabını elden geçirerek, aynı düşünceleri içeren daha popüler bir yapıt olan An Enquiry into Human Understanding’i (insan Zihni Üzerine Bir Araştırma) 1748’de yayımladı. Hume’un felsefi görüşleri bu kitapla tanınmış ve etkili olmuştur. Bu dönemlerde din ve Tanrı üzerine yaptığı konuşmalar, ölümünden sonra basılmıştır. Hume, yaşadığı çağdaki büyük ününül755’teyayımladığı History of England’ a (“İngiltereTarihi”) borçludur.Bu kitapta muhafazakârlığı liberalliğe, Iskoçlar’ı da İngilizler’e karşı savunmuştur. 1763’te Paris’e gittiğinde artık orada da iyi bilinen ve saygı gören bir düşünürdü. Diderot, Holbach ve Ansiklopedi çevresinin öbür filozoflarıyla arkadaşlık kurdu. Dönüşünde burada tanıştığı Rousseau’yu beraberinde götürdüyse de kısa süre sonra anlaşamayarak ayrıldılar. Hume son yıllarını İskoçya düşün yaşamının odağı olan Edinburgh’da geçirdi.

Locke ve Berkeley’den etkilenen Hume’un düşünceleri İngiliz Deneyciliği ningelişiminde söylenmiş bir “son söz” niteliğini taşır.O, Newton’un Deneyciliği’nden ve Bayle’in kuşkuculuğundan etkilenmiş, ahlak alanında ise Hobbes’a karşı Butler’ı izlemiştir.

İlgili Makaleler