Çizgili Kas Nedir, Hücresi, Özellikleri, Ne İşe Yarar, Nasıl Çalışır, Hakkında Bilgi

Çizgili kas hücresi, kırmızı kas hücresi olarak da bilinir. Miyozin ve aktin proteinleri içerir. Kasılma, bu moleküllerin bir biri üzerinde kaymasıyla gerçekleşir. İsteğe bağlı olarak hareket etmemizi sağlar. Sinir hücreleriyle bağlantılıdır.

Kas Hücresi Sarkolemma adı verilen hücre zarı ile çevrilidir. Her kas hücresi ayrıca Endomisyum denen konnektif doku ile sarılıdır. Lif demetleri (kas demetleri) bir araya gelerek lif demetlerini (Fasiculus) oluştururlar. Bu demetleri saran konnektif doku Permisyumdur. Lif demetlerinin bir araya gelmesiyle de iskelet kası oluşur. Bunu Epimisyum adı verilen konnektif doku sarar. Ayrıca bununda üzerinde tüm vücut kaslarını saran Facia adı verilen bir konnektif doku vardır.

Kas hücrelerinde sarkoplazma vardır. Bu sarkoplazma içerisinde asılı halde bulunan yüzlerce Miyofibril vardır. Miyofibriller protein yapısındaki ince ve kalın myofilamentlerden oluşmuştur. Bunlardan ince olanı ağırlıklı olarak Aktin olmak üzere Troponin ve Tropmyozin moleküllerinden, kalın olan ise Myozin moleküllerinden oluşmuştur. Bu nedenle ince ve kalın flamentler sırasıyla aktin ve myozin flamentleri olarak da tanımlanırlar. Myozin flamentleri orta bölgeleri dışında, çapraz köprüler içerirler. Çapraz köprülerin başlarında myozin ATP’az enzimi yer alır. Bu enzim ATP’yi parçalayarak ADP+P+ENERJİ oluştururlar.

İskelet kaslarına çizgili görünümü veren aktin ve miyozin filamentlerinin dizilişidir. Sarkomer üzerinde, sadece aktin filamentlerin bulunduğu bölge I bandı adını alır ve ışık mikroskobunda açık renk görüntü verir. Diğer taraftan aktin ve miyozin flamentlerinin birlikte yer aldığı kısımlar daha koyu renk görülürler. Bu bölgeler A Bandı olarak isimlendirilirler. A bandının ortasında aktinin ulaşamadığı ve yalnızca miyozinden oluşan bir alan vardır. H Bölgesi olarak adlandırılan bu bölge I bandından daha koyu, A bandından ise daha açık renkte görülecektir. I bandı ortasında dikey olarak uzanan Z Çizgisi bulunur. Böylece, dinlenim durumundaki, iki Z çizgisi arasında H bölgesini saymazsak sırasıyla I-A-I bantları yer almış olur. Z çizgileri bir bir myofibrilden diğerine doğru uzanarak kas lifinin içindeki myofibrilleri birbirine bağlarlar. İki Z çizgisi arasında kalan bu bölgeye Sarkomer adı verilir. Sarkomer kas kasılmasında kısalma ve uzamanın gerçekleştiği bölümdür.

Çizgili kaslar, uçlarındaki kirişlerle kemiklere tutunur. Kemiklerin hareketi böylece sağlanır. Bu kaslar:

1. Kol ve bacak hareketini,
2. Bel, sırt ve boyun omurlarının eğilip dönmesini,
3. Koşma, spor yapmayı sağlarlar.

Çizgili kasların özellikleri ise şunlardır:

1. Çizgili kas hücreleri, uzun ve silindir biçiminde hücrelerdir.
2. Bir kas teli boyunca birden çok çekirdek bulunur.
3. Kas hücrelerinin sınırları belirli değildir ve sitokinez (sitoplazma bölünmesi) görülmez.
4. İsteğimizle çalışırlar.
5. Düz kasa oranla daha hızlı kasılırlar.
6. Eklem bacaklılardaki kaslar bu tiptendir.