felsefe/ckarm ÇIKARIM

Özellikle tümevarım (induetion) yoluyla çıkarım terimi genellikle İngiliz filozofları tarafından ve istidlal (reisonnement) kelimesiyle eş anlamlı olarak kullanılır. Akü yürütmenin ya da muhakemenin bir kısmında bir sonuç bir öncülden ya da öncüllerden elde edilmiştir; o sonuç. Öncül ya da Öncüllerin doğru olduğu varsayılarak doğru ya da muhtemel olarak öne sürülür. Böylece ‘Tüm insanlar ölümlüdür; Sokrates bir insandır; öyleyse Sokrates de ölümlüdür” ifadelerinin birbiriyle bağlantılı olarak sıralınışı akıl yürütme süreci anlamında bir çıkarımdır: Sokrates ölümlüdür” akıl yürütmenin sonucu anlamında bir çıkarımdır. Geçerli bir tümdengelime dayalı çıkarımda öncüller sonucu gerektirir ki, böylece eğer öncüller doğruysalar sonuç yanlış olamaz. Sağlam bir tümevarıma dayalı çıkanında öncüller yalnızca sonucu desteklerler ya da en fazla onu muhtemel kılarlar. Her iki türden yapılan bir çıkarımın öncül ve sonuçları aynı zamanda hem doğru olabilir, hem de geçersiz ve yanlış olabilir.

(SBA)