Tarihi Şahsiyetler

Ali Paşa Kimdir, Hayatı, Dönemi, Islahat Fermanı, Hakkında Bilgi

ÂLÎ PAŞA (1815 – 1871)

Osmanlı sadrazamı. 1856 Islahat Fermanı’nı hazırlamıştır.

Mehmed Emin Âlî Paşa, 5 Mart 1815’te İstanbul’ da doğdu, 7 Eylül 1871’de aynı yerde öldü. Mısır Çarşısı aktarlarından Ali Rıza Efendi’nin oğludur. Hayatım kazanmak zorunda olduğundan düzenli bir eğitim görmedi, kendi kendini yetiştirmeye çalıştı. 1830’da Divan-ı Hümâyûn Kalemi’ne girerek devlet hizmetine başladı. Burada kısa zamanda resmi yazışma usullerini kavradı ve Fransızca öğrenmeye başladı. 1833’te Divan-ı Hümâyûn Tercüme Kalemi’ne geçti. 1835’te Ahmed Fethi Paşa ile birlikte Viyana’ya gidince burada hem Fransızcası’m ilerletti, hem de diplomasi mesleğini öğrendi. 1838’de Londra elçiliğine atanan Mustafa Reşid Paşa ile İngiltere’ye gitmesi kendisi için bir dönüm noktası olmuş, buradaki
çalışmalarıyla Reşid Paşa’nın güvenini kazanmıştır.

Abdülmecid’in tahta çıkması üzerine, Reşid Paşa ile birlikte İstanbul’a dönen Alî Paşa, Divan-ı Hümâyûn tercümanlığı görevini sürdürdü ve kısa zamanda yükseldi. 1840’ta, genç yaşında, hariciye müsteşar vekili oldu. 1841’de ise Londra elçiliğine atandı. 1844’te yurda döndüğünde, devlet meclislerinde ve hâriciyede önemli görevler aldı. 1846’da Reşid Paşa’ nın sadrazam olması üzerine otuz bir yaşında hariciye nazırlığına getirildi. Kendisine, bu görevde iken paşalık ve müşirlik rütbeleri de verildi.

1848’de Reşid Paşa’mn azledilmesi üzerine hariciye nazırlığından ayrılan Alî Paşa, kısa bir süre sonra Reşid Paşa’nm yeniden sadrazam olmasıyla ikinci kez hariciye nazırı oldu. Avrupa’daki 1848 devrimleri sonucunda Osmanlı Devleti’ne sığınan Macar ayaklanmacıları Avusturya ve Rusya’nın geri istemesine büyük bir dirençle karşı koyan Alî Paşa, devletin Avrupa’da saygınlık kazanmasında büyük rol oynadı. Reşid Paşa’nm 1852’de azli üzerine, Alî Paşa sadrazamlığa getirildi. Koruyucusu Reşid Paşa’ya büyük saygı duyan ve ayrıca düşmanlığını da kazanmak istemeyen Alî Paşa, henüz çok genç olduğunu ileri sürerek görevi kabul etmek istememiş, ancak padişahın diretmesi üzerine bu makama geçmiştir.

İlgili Makaleler