Tarihi Şahsiyetler

Abdülkadir Noyan Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Abdülkadir NOYAN İç hastalıkları hekimi, profesör, general (Sivas 1886).

Kuleli Askeri Tıbbiye İdadisi’ni, sonra Askeri Tıbbiye Mektebi’ni bitirdi, tabip yüzbaşı oldu (1910). Tıbbiyede öğrenci i-ken o zaman Selimiye’de bulunan bakteriyoloji laborâtuvarınlda akşam paydoslarında fahrî asistan olarak çalıştı. Stajını tamamladıktan sonra Gülhane Askerî Tıp Akademisi dahiliye kliniğinde asistan (1911), başasistan ve intaniye mütehassısı oldu (1913). O sırada Gülhane’de hıfzıs-sıhha dersi veren Dr. Meyer’e yardımcı a-tanarak öğretim görevine başladı. Asistanlığı sırasında ve daha sonra savaş zamanında orduda beliren kolera, tifüs, dizanteri gibi salgın hastalıklarla mücadele için çeşitli görevler aldı; özellikle Çanakkale’de kolordu hıfzıssıhha müşaviri, Irak’ta 6. Ordu menzil baştabibi, ordu sağlık başkanı olarak savaş sonuna kadar kıta hizmetinde çalıştı. 1919’da Gülhane’deki öğretim görevine döndü. Milli Mücadele başladıktan sonra Anadolu’ya geçti (1921). Sakarya Savaşı’nda bulundu; menzil ve Ankara komutanlıklarında başkâtip olarak görev yaptı. 1922’de yeniden Gülhane’deki görevine döndü. Prof. Dr. Tevfik Sağlam’ın ordu sağlık başkanlığına atanması üzerine açılan iç hastalıkları kliniğine profesör seçildi (1927). Uzun süre bu görevde kaldı. 1939′-da 1. Ordu sağlık başkanlığına atandı. 1941’de tuğgeneral, 1943’te tümgeneral vo Milli Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi başkanı oldu. 1945’te askerlikten ayrılarak yeni açılan Ankara Tıp Fakültesi İç Hastalıkları kürsüsüne ordinaryüs profesör seçildi. 1952’de emekliye ayrıldı. A. Noyan’ın çeşitli tıp dergilerinde çıkmış 200’e yakın inceleme ve makalesi, 20’ye yakın kitabı var.

Başlıca eserleri: Askeri hıfzıssıhha (1926), Gülhane klinik dersleri (2 cilt, 1930-1931), İç hastalıkları (1943), Karaciğer sirozunun diyetle tedavisi (1957), Ankara Tıp Fakültesi’nin kuruluş tarihçesi (1959), Gönülden damlalar (şiir,1960).

İlgili Makaleler