Alvaro Cunhal Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

CUNHAL, Alvaro (1913 — 13 Haziran 2005, Lizbon)

Portekizli siyaset adamı. 1961’den itibaren Portekiz Komünist Partisi’nin genel sekreterliği yaptı; 1974’te devlet bakanı oldu.

Alvaro Barrierinhas Cunhal 11 Kasım 1913’te-Coimbra bölgesindeki Se Nova kasabasında doğdu. Babası Evelino Cunhal, avukat, tarih profesörü ve yazardı. Koyu bir Katolik olan annesi orta tabakadan gelmekteydi. Cunhal on yedi yaşında Lizbon Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdi ve çok parlak bir dereceyle fakülteyi bitirdi. Öğrenciliği yıllarında, öğrenci örgütlerinde çalıştı, üniversite senatosuna öğrenci temsilcisi olarak katıldı. 1931’de, o dönemde yasadışı olan PKP’ye (Portekiz Komünist Partisi) girdi. 1934’te Lizbon bölgesi ve Güney Portekiz’de Komünist Gençlik Federasyonu’nu kurmakla görevlendirildi. Cunhal bu dönemde, Mario Soares’in ailesinin sahip olduğu bir kolejde, edebiyat, tarih ve felsefe dersleri verdi. 1935’te Komünist Gençlik Federasyonu’nun genel sekreterliğine seçildi. 1936’da PKP merkez komitesi üyesi oldu. 1937’de tutuklandı ve iki yıl hapis yattı. Hapishanede hukuk doktora sınavlarını almasına izin verildi ve daha ilerde Salazar’ dan sonra başbakan olan hocası Dr. Marcello Caetano tarafından verilen sınavları başarıyla tamamladı. 1941’de PKP’nin yeniden örgütlenme çalışmalarına katıldı ve partizan gruplan örgütledi. 1949-1960 arasında 8 yılı hücrede olmak üzere yeniden hapsedildi. Ocak 1960’ta, diğer parti yöneticileriyle birlikte, hapsedildiği Peniche Kalesi’nden PKP tarafından kaçırıldı.

Mart 1961’de PKP merkez komitesi genel sekreterliğine getirildi. Yaşamının 14 yılını ülkesi dışında sürgünde geçiren Cunhal’m 1963’te hazırladığı ulusal devrimin koşullarım inceleyen çalışması, 1965’teki VI. PKP Kongresi tarafından parti programı olarak kabul edildi. Bu çalışma 1967’de Zafer Yolu: Demokratik ve Ulusal Devrimde Parti’nin Sorunları adı ile Moskova’da kitap olarak yayımlandı.

Nisan 1974’te SKH’nin (Silahlı Kuvvetler Hareketi) Caetano diktatörlüğünü devirmesinden sonra ülkesine dönen Cunhal’i, Lizbon’un Portela havaalanında binlerce Portekizli coşkuyla karşıladı. Yeni askeri yönetimce PKP yasal olarak kabul edildi ve Cunhal 15 Mayıs 1974’te kurulan, Soares’in de katıldığı, yeni rejimin ilk hükümetinde devlet bakanı oldu. Ülkenin demokratikleştirilmesinde ve sömürgelere bağımsızlıklarının verilmesinde etkin bir rol oynadı.

Cunhal dış politikada, NATO ve Azor adalarındaki ABD üsleri konusunu, şimdilik kaydıyia gündeme getirmeyeceklerini belirtmiş, buna karşı Portekiz’ in sömürgelerine tam bağımsızlık verilmesini ısrarla savunmuştur. İç politikada SKH ile halk arasındaki işbirliğinin, demokratikleşmenin yaygınlaşmasıyla güçleneceğine inanan Cunhal, işçi ve diğer emekçilere maceracı grupların eylemlerine kapılmamalarını ve sabırlı olmalarını salık vermiştir. PKP Mayıs 1974’te “daha iyi bir yaşam için mücadele” sloganını benimseyerek, iktisadi ve demokratik hedefleri birinci plana çıkarmıştır.

“Karanfilli Devrim” olarak da adlandırılan Nisan 1974 darbesinden sonra, bankalar ve büyük işletmeler kamulaştırıldı, ekilebilir toprakların 1/5’i üstünde 550 kolektif kuruldu. Nisan Devrimi’nin ilkeleri 1976 anayasasında yer aldı. Ancak 1976’da Sosyalist Parti’ nin tek başına iktidar olmasından sonra kamulaştırılan işletme ve toprakların eski sahiplerine geri verilmesine başlandı.

1920’de kurulan, 1929’da 29 üyesi kalan PKP, Cunhai’ın yönetimi altında 1978’de 143.000 üyeye sahip oldu ve Avrupa’nın en uzun ömürlü faşist yönetiminin devrilmesinde ve sonrasında önemli bir rol oynadı; 1976 seçimlerinde ise 40 milletvekili çıkardı. Cunhal partideki görevlerinden 1992 yılında ayrıldı.

• YAPITLAR (başlıca): Les Luttes de classe au Portugal â la fin du moyen âge, 1967, (“Orta Çağ Sonunda Portekiz’ de Sınıf Savaşımları”); Put’k pobede Zadachi partii v demokraticheskoi i natsional’noi revoliutsii, 1967, (“Zafer Yolu: Demokratik ve Ulusal Devrimde Parti’nin Sorunları”); A questao agrâria em Portugal, 1968, (“Portekiz’de Tarım Sorunu”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi