Vurgun Nedir, Belirtileri, Teşhisi ve Tedavisi
Vurgun ya da Dekompresyon hastalığı (DH), yetersiz dekompresyon sonucu vücut dokularında çözünmüş bulunan gazların, serbest gaz kabarcıkları haline geçerek oluşturduğu hastalıklar haline verilen genel isimdir. Deniz seviyesinde hava basıncı 1 atmosfer kabul edilir. İnsan vücudunun solunum ve dolaşım sistemi bu basınca ayarlıdır. Ancak suyun içinde, derine gittikçe, her 10 metrede basınç 1 atmosfer daha artar. 30 metre derinlikte su basıncı 3 atmosferdir buna 1 atmosfer olan hava basıncı da eklendiğinde maruz kalınan basınç 4 atmosfer olur, yani bu derinlikte vücudumuzun her santimetrekaresine suyun yaptığı basınç, yüzeydekine oranla dört kat fazladır.
Hiçbir alet kullanmadan, 30 metre derinliğe inildiğinde, akciğer kapasitesi dörtte birine iner, solunum işi güçleşir, kan basıncı azalır, kalbin atış hızı yavaşlar.Bu nedenle yardımcı gereç kullanmadan 30 metrenin altına inmek tehlikelidir. Ancak tüple dalışın da kendine özgü sorunları vardır.Suyun derinliklerinde dış basıncın yüksek olmasından dolayı tüpten solunan havanın içindeki helyum, azot gibi gazlar, ortama daha küçülmüş bir hacimle dağılırlar. Eğer su yüzeyine süratle çıkılırsa, basıncın azalmasıyla bu gazlar da süratle genleşir. Oksijen dokularda kullanıldığından sorun yaratmaz, ama özellikle azot gazı damarlarda süratle genleşerek, damarların hava kabarcıkları ile tıkanması sonucu organlarda hasar özellikle sinir sistemindeki damarların tıkanmasıyla felçlere yol açar.
Bu biçimde vurgun yiyenler, süratle basınç odalarına alınırlar. Burada basınç altında oksijen ile tedavi edilirler ve basınç dengeli olarak azaltılır. Bir başka yöntemde de vurgun yiyeni aynı derinliğe tekrar indirmektir ancak bu yöntem güvenli değildir. Vurgun yememek için yüzeye hızlı çıkmamalı,belirtilen dalış sürelerini ve derinliği aşmamalı, hatta belirli derinliklerde durulup beklenmelidir. İdeal çıkış hızı dakikada 10 metreyi geçmemelidir, pratikte eğitmenler bunu dalgıç adaylarına yüzeye gelen en küçük bir hava kabarcığından daha hızlı çıkma şeklinde öğretirler. Bu yüzden dalgıçlar su yüzüne çıkarken biraz çıkıp bekledikten sonra tekrar çıkışa devam ederler. Böylece vücutlarındaki basıncı dengelerler.