Tedlis Nedir, Tedlis Ne Demektir, Hadîs Usulünde Tedlis Çeşitleri

Tedlîs (ar.i.)

Arabça lügatta satılan malın kusurunun müşteriden gizlenmesi manâsını ifade eder.

Tedlîs bir Hadîs Usulü ıstılâhıdır. Hadîs usulünde umumiyetle üç çeşit tedlîs bahis konusu edilmektedir.

1-İsnadda tedlîs: Râvînin muasırı olup görüştüğü fakat hadîs almadığı veya muasırı olduğu halde görüşmediği kimseden hadîs işittiğini zannettirecek şekilde rivayet ettiği hadîstir.

2-Şüyuhta tedlîs:Râvînin, durumunu gizlemek istediği şeyhini, haiz olmadığı yüksek vasıflarla anması veya bilinen künyesinden başka bir isimle zikretmesidir.

3-Tesviye tedlisi:Râvînin hadîsini makbul ve sahih göstermek için senedde bulunan, fakat kendi şeyhi olmayan, birini zayıf veya kendinden daha küçük olduğu için atlayarak, hadîsi sadece sika râvîler rivayet etmiş gibi göstermesidir.

Hadîs usulü ile uğraşanlar, daha özel bir ifade ile, Cerh ve Ta’dil İlmi ile uğraşanlar daha da teferruata girerek Tedlîs nevilerini çoğaltmaktadırlar. Peygamberin hadîsleri konusunda bir çeşit kandırmak, aldatma olan tedlîs, hadîs âlimleri tarafından şiddetle kınanmış ve tesbit edilenler makbul hadîs addedilmemiştir.

Kendisinde Tedîîs olan hadise Müdelles adı verilmektedir.