Talha bin Ubeydullah

Talha b. Ubeydillâh, ilk müslüman olanlardan, Sahâbe’nin ileri gelenlerinden ve “Aşere-i mübeşşere”den (Cennet’le müjdelenmiş on kişiden) biridir. Nesebi, Hz. Peygamber’in nesebi ile yedinci batında Mürre b. Ka’b’da birleşir. Hz.Ebû Bekr’in delâleti ile müslüman olmuş; cesâret ve kahramanlığı ile İslâm’a önemli hizmetlerde bulunmuştur. Mekke döneminde müşrikler tarafından Talhâ bin Ubeydullah’da diğer Müslümanların da maruz kaldığı işkencelere tabi tutuldu.

Hz. Peygamber ile birlikte Hicret’e katılan Talha, özellikle Uhud savaşında, İslâm ordusunun geçici bir bozguna uğradığı sırada Peygamberin yanında kalan birkaç kişi ile birlikte onu kahramanca savunmuş, bu sırada ciddî bir şekilde yaralanmasına rağmen savunmayı bırakmamıştır. Bu savaşta seksenin üzerinde yara aldığı ve bunlardan birinin kolunu sakat bıraktığı rivayet edilir.

Hz.Peygamber’in diğer seferlerine de katılan Talha, bilhassa cesâret ve kahramanlığı ile Hz. Peygamberin sevgi ve yakınlığını kazanmıştır. Hz. Peygamberin vefatından sonraki siyasi gelişmelerde aktif bir rol oynamış olmakla beraber, bilhassa Hz.Osman’ın şehid edilmesi ve bundan sonra cereyan eden olaylar karşısındaki tavrı hakkında farklı görüş ve değerlendirmeler vardır. Bununla beraber kendisine saygı duyulduğu, görüşlerine değer verildiği ve muhalefetinden korkulan bir kimse olduğu muhakkaktır. Ömer ibn Hattab, halife olabilecekler arasında Talhâ’yı da saymış ancak o, Osman bin Affan lehine feragat etmiştir.

Hz. Ali’nin hilâfetini tanımakla beraber, kendisi gibi diğer ünlü bir Sahâbî olan Zübeyr b. Avvâm ile birlikte Hz. Ali’in hilâfetinden hoşnut olmayan Hz.Aişe ile ittifak etti. Bu gelişmeler sonunda meydana gelen ve İslâm tarihine “Cemel vak’ası” diye geçen savaşta Zübeyr ve Talha şehid oldular (H.36/656). Talha bu savaşta Mervan bin Hakem tarafından öldürülmüştür. Cenaze namazının bizzat Ali tarafından kıldırıldığı rivayet edilir.