Nedir ?

Sarı Humma Nedir, Hastalığı, Hakkında Bilgi

Humma, veya sarı humma Grip benzeri bir tablodan, ağır karaciğer hastalığı ve kanamalı ateşe kadar geniş bir hastalık tablosuna yol açan akut viral bir hastalıktır.

Tarihi

Sarı humma salgını ilk kez 1700’lerde İtalya, Fransa, İspanya ve İngiltere’de patlak vermiştir.19. yy.da İspanya’da 300.000 kişinin sarı hummadan öldüğüne inanılıyor. 1802’de Haiti Devrimi esnasında Fransız askerleri sarı humma saldırısına maruz kaldılar; ordunun yarısı bu hastalıktan dolayı öldü.20. yy. başlarında hastalığın insanlara bulaşma yöntemininin anlaşılması (öncelikli olarak sivri sinekler) ve bir aşının ve diğer önleyici önlemlerin geliştirilmesini sağlayan, gönüllülerin de katıldığı (ki bazıları bu yüzden öldü) araştırmalar yapılana kadar Batı Yarımkürenin diğer yerlerinde çıkan salgınlarda binlerce kişi öldü.

Patojenez

Sarı hummaya Flaviviridae ailesinden pozitif iplikçikli tek dizili bir RNA virüsü olan arbovirus sebep olur. Enfeksiyon hastalıklı eklem bacaklının tükürüğünde bulunan virüsü deri yoluyla bırakması neticesinde başlar. Bu sivri sinekler Afrika’da Aedes simpsaloni, A. africanus, ve A. aegypti, Güney Amerika’da Haemagogus cinsi ve Fransa’da Sabethes cinsini kapsar. Enfeksiyondan sonra virüs ilk önce yerel olarak çoğalır bunu takiben bağışıklık sistemi yoluyla vücudun kalanına yayılır.

Bulaşma Yolları

Virüs, günümüzde tropik bölgelerde görülür ve sivrisinekler aracılığı ile insanlara bulaşır. Etkili bir aşının varlığına karşın birçok Afrika ve Güney Amerika ülkesinde hemorajik hastalığın önemli nedenlerinden biridir. Sarı tabiri bazı hastalarda görülen sarılık semptomundan gelir.

Hastalığı Önleme

Sıtmada olduğu gibi sivrisineklerden korunmak büyük önem taşır. Sarı hummadan aşı ile korunmak da mümkündür. Sarı hummanın bulunduğu bölgelere gidenlerden veya bu bölgelerden diğer ülkelere geçenlerden sarı humma aşısı olduklarını belgelendirmeleri istenebilir. Aşı sertifikası aşıdan 10 gün sonra ve 10 yıl süre ile geçerlidir. Diğer aşılarla aynı anda, farklı yerlere uygulanabilir.

Ayrıca bakınız

  • Sarı humma virüsü

İlgili Makaleler