Sait Faik Abasıyanık Edebi Kişiliği, Hikayeciliği Hakkında Bilgi

Sait Faik Abasıyanık Hikayeci (Adapazarı 1906-İstanbul 1954).

Edebiyatla ilgili ilk çalışmaları şiir alanında oldu (1925). Bu şiirlerden, 1928 yılında Meşale dergisine gönderdiği bazı örnekler, ölümünden sonra Varlık dergisinde yayımlandı. Hece vezniyle yazdığı bu duygulu, hüzünlü şiirlerden sonra, ilerki yıllarda Şimdi sevişme vakti (1953) adlı bir şiir kitabı da yayımlamasına rağmen, asıl büyük başarısını hikâye türünde gösterdi. İlk hikâyeleri, Bursa Lisesi’nde öğrenciyken yazdığı İpekli mendil (Varlık, 1934) ve Zemberek’tır (Varlık, 1935).

Sait Faik’in yayımlanan ilk yazısı, Milliyet gazetesinin Edebiyat hayatı sayfasında çıkan Uçurtmalar adlı şiirli nesir parçasıdır. 1930’da Hür Gazete’de, “Tavan arasından” başlıklı hikâye dizisi çıktı; fakat tanınmasını, 1934’ten başlayarak Varlık’ ta yayımladığı ve 1936’da Semaver adlı kitabında derlediği hikâyeleri sağladı. Bundan sonra, ölümüne kadar hikâyeleri Varlık, Ağaç, Serveti Fünun, Uyanış, Büyükdoğu, Yedigün, Yeditepe, Yeni Ufuklar v.b. dergilerde, Vakit (Kurun), Haber, Akşam Postası, Hürriyet, Vatan gibi ga-
zetelerde yayımlandı, kitapları birbirini izledi. İkinci Dünya Savaşı içinde Şahmerdan’daki (1940) “Çelme” adlı hikâyesinde, yük taşıyan topal bir emirerinden söz ettiği için Sıkıyönetim Mahkemesi’nde yargılandı, beraat etti. Bir ihbar üzerine Medarı maişet motoru (1944) adlı kitabı toplatıldı. 1953 yılında, “Dünya edebiyatına ettiği hizmetten ötürü” merkezi Missouri’-de bulunan Milletlerarası Mark Twain Deriıeği’ne onur üyesi seçildi.

Sait Faik’in hikâyeleri, konu edindiği çevreler bakımından dört bölüme ayrılabilir: çocukluk anılan (Babamın ikinci evi, Bahçe, Orman ve ev v.b.) ile birleşen ve Adapazarı-Bursa gözlemlerine dayanan hikâyeler (Davudun anası, Çelme, Sakarya balıkçısı, Köy hocası ile sığırtmaç, Su basması, Sarnıç, İpekli mendil v.b.); kaynağını Fransa’da bulunduğu yıllardan alan hikâyeler (Grenoble’da İtalyan mahallesi, Sevmek korkusu, İhtiyar talebe, Marsilya limanı, Louvre’dan çaldığım heykel .v.b.); İstanbul’un kenar semtlerini, yoksul insanlarını konu edinen hikâyeler (Menekşeli vâdi, Mürüvvet, Bir külhanbey hikâyesi, Yüksek kaldırım, Gün ola harman ola, Havada bulut, Semaver, Park v.b.); Burgaz adası çevresinde, genellikle rum balıkçılan ele alan hikâyeler (Bizim köy bir balıkçı köyüdür, Kmalıadada bir ev, Sivriada geceleri, Sivriada sabahı, Kaşıkadasmda, Kendi kendime, Haritada bir nokta v.b.). Bu hikâye gruplarına, son döneminde yazdığı, bilinçaltını dile getiren, çağrışımlara açılan ve otobiyografisine dayanan, gerçeküstücü hikâyeleri de eklenmelidir: Alemdağında var bir yılan. Pançonun rüyası, Yılan uykusu, Kırlangıç yuvasındaki kadın v.b.