Şair ve tiyatro yazarı. 25 Mart 1920’de İstanbul’da doğdu, 19 Nisan 1993’te aynı yerde öldü. Asıl şöhretini şiir alanında yapan, fakat hikâye ve özellikle tiyatro alanında da başarılı eserler veren Sabahattin Kudret Aksal Millî Savunma Bakanlığı memurlarından Sadettin Bey’in oğludur.

1937’de Işık Lisesi’ni bitirdikten sonra, bir yıl İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde okudu; Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümüne geçerek yükseköğrenimini 1943’te tamamladı. İstiklâl, Işık, Boğaziçi liselerinde felsefe öğretmenliği (1943-1948), Çalışma Bakanlığı’nda iş müfettişliği (1949-1951) yaptı. 1951’de İstanbul Belediyesi’nde müfettiş olarak görev aldı. Belediye Konservatuvarı müdürlüğü (1959 -1960), Şehir Tiyatrolan müdürlüğü (1961), Belediye yazı işleri müdürlüğünde bulundu.

Sabahattin Kudret Aksal’ın ilk yayımlanan Biri Var adlı şiiri 1938’de Varlık dergisinde, ilk öyküsü 1940’ta Küllük dergisinde çıktı. İlk oyunu Evin Üstündeki Bulut 1948’de oynandı. Aksal, şiirlerinde başlangıçta Garip akımının etkisinde, gündelik yaşamın bireysel sevinç ve umutlarını dile getirdi; 1960’tan sonra, bir ölçüde gizemci, insanın, evrenin ve zamanın sorgulandığı, genellikle ölçülü ve uyaklı şiirler yazdı. Öykü ve oyunlarında ise psikolojik öğeleri ve biçim arayışlarını öne çıkardı; “küçük insan”ların yaşamlarını, aile bireyleri arasındaki çatışmaları konu edindi. İlk şiirinden 1944’e kadar Varlık, Oluş, İnsan gibi dergilerde çıkan şiirlerinin toplandığı Şarkılı Kahve’de; yalnızlık, can sıkıntısı, avarelik, barış özlemi, yolculuk isteği gibi konular, memur, tezgâhtar, işçi kız gibi küçük insanlann serüvenleriyle birleştirilmiştir. Şehir görüntülerini geniş ölçüde yansıtan bu şiirler arasında özellikle 3’er mısralık küçük şiirler dikkati çeker. Bir anlık duyguları, küçük mutlulukları tespit eden bu tür şiirler yeni imgelerle zenginleşerek sanatçının son çalışmaları arasında da yer almıştır.

edebi_sahsiyetler/sabahattin-kudret-aksal” 171″ 227″

Şarkılı Kahve‘den sonra yayımlanan Günışığı‘nda yoksul işçi aileleri, savaş yıkımları, Anadolu’yla ilgili gözlemler, şiir konularını zenginleştirir. Daha sonraki şiirlerde zaman zaman uzun soluklu çalışmalar halinde tabiat soyutlanarak kişisel buluşlarla âdeta yeniden kurulur; evren ve insan, zaman, hayatın anlamı, duygu ile aklın sınırları, uygarlıkların gelişimi v.b. gibi konular işlenir.

Hikâyelerini toplayan kitaplanndan 1954’te Gazoz Ağacı ile Sait Faik Hikâye Armağanı’nı, Yaralı Hayvan ile 1957 Türk Dil Kurumu Sanat Armağanı’nı alan Sabahattin Kudret, bu türdeki eserlerinde şiir kaynağına dayanan bir anlatımla şehir çevresindeki küçük insanlann yaşantılarını konu edindi.

Tiyatro eserlerinde genellikle aile üyeleri arasındaki samimiyetten uzak, bencilliğe dayanan ilişkileri ele aldı. Kahvede Şenlik Var, yeni tanışan bir çiftin evliliği nasıl bir çıkar anlaşması olarak ele aldıklarını işler. Tersine Dönen Şemsiye, evli bir erkeğin ailesi dışındaki bir kadınla olan geçici ilişkisini; Bir Odada Üç Ayna, ailede özgürlüklerin sınırlanmasından doğan samimiyetsizlik ve huzursuzlukları; Evin Üstündeki Bulut, aile fertlerinin gerçekleşmemiş özlemlerinin eve gelen bir misafir karşısında patlak verişini; Şakacı ‘da ise, ataerkil aile düzeninde babanın otoritesi ortadan kalkınca aile üyeleri arasındaki bağların çözülüşünü işler.

Eserleri

Şiir

• Şarkılı Kahve (1944)
• Gün Işığı (1953)
• Duru Gök (1958)
• Bir Sabah Uyanmak (1962, ilk iki kitabın birlikte basımı)
• Elinle (1962)
• Eşik (1970)
• Çizgi (1976)
• Şiirler (1979, toplu şiirler)
• Zamanlar (1982)
• Bir Zaman Düşü (1984)
• Şiirler (1988, toplu şiirler)
• Buluşma (1990)
• Batık Kent (1993, ölümünden sonra, son şiirleri)

Öykü

• Gazoz Ağacı (1954)
• Yaralı Hayvan (1956, yeni öykülerle birlikte toplu basım: 1983)

Oyunlar

• Evin Üstündeki Bulut (oynanışı: 1948)
• Şakacı (1952)
• Bir Odada Üç Ayna (1956)
• Tersine Dönen Şemsiye (1958)
• Kahvede Şenlik Var (1966)
• Kral Üşümesi (1970)
• Bay Hiç – Sonsuzluk Kitabevi (1981)
• Önemli Adam (1983)

Deneme

• Geçmişle Gelecek (1978)
• Ayrıca, Paul Éluard ve Charles Baudelaire’den şiirler çevirdi

Ödülleri:

• 1955 Sait Faik Faik Armağanı Gazoz Ağacı’yla (Haldun Taner ile paylaştı)
• 1957 Türk Dil Kurumu Ödülü Yaralı Hayvan ile
• 1965-1966 Ankara Sanatsevenler Derneği ödülü Kahvede Şenlik Var ile
• 1980 Yeditepe Şiir Ödülü Şiirler ile
• 1980 ve 1987 Avni Dilligil Tiyatro ödülleri
• 1985 ENKA Öykü Ödülü “Vav’lar” ile
• 1990 Sedat Simavi Ödülü
• 1990 Kültür Bakanlığı Tiyatro Onur Ödülü
• 1992 Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü

OKUL DIŞI

Bakın şimdi şu sayacağım şeylerin Okulu yok

Gökyüzünde rasgele bir bulut parçası

için

Körükörüne tutkunluğun Ağacın birine durup dururken abayı yakmanın

Sigara içmekten

Kibrit çakmaktan alacağın keyfin Okulu yok

Yaz geceleri cırcır böceklerini

Dinlemeyi bilmenin de okulu yok

Okulu yok ekmeği peyniri domatesi

Küçümsememenın

Sözün sazın oyanın yazmanın

Halisini seçmenin

Daha buna benzer nice

Nice şeyin okulu yok

Aşkın inancın insanlığın okulu yok

Ama dilerseniz hepsini öğrenebilirsiniz

Biraz çaba

Yeter