Edebi Şahsiyetler

Sabahattin Eyüboğlu Kimdir, Kısaca Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri, Hakkında Bilgi

Sabahattin EYÜBOĞLU, deneme yazarı, sanat tarihçisi, Akçaabat 1903-İstanbul 1973).

Yükseköğrenimini, devlet hesabına Dijon, Lyon ve Paris edebiyat fakültelerinde yaptı (1928-1932). Yurda döndükten sonra sırasıyle İ.Ü.E.F. Fransız edebiyatı doçentliğinde, Milli Eğitim müfettişliğinde, Talim-Terbiye Kurulu üyeliğinde, Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu başkan yardımcılığında bulundu. 1933-1947 arası köy enstitülerinin kuruluşunda İsmail Hakkı Tonguç ile birlikte çalıştığı gibi, Hasanoğ-lan Yüksek Köy Enstitüsü’nde de kültür tarihi dersleri verdi (1939-1957). Haşan Âli Yücel’in Milli Eğitim bakanlığından düşmesi üzerine, kırkı aşkın öğretim görevlisiyle birlikte Haşan-oğlan Köy Enstitüsü’nden uzaklaştırılınca, yeniden Paris’e gitti. Dönüşünde İstanbul Üniversitesi’nde görev aldı. 27 Mayıs Devrimi’nde üniversiteden uzaklaştırılan 147’ler arasındaydı. Tekrar öğretim görevine dönmedi ve İstanbul Teknik Üniversitesi Sanat Tarihi öğretim görevlisi olarak emekliye ayrıldı. Yazı hayatı 1934 ile 1972 arasında, denemeler, eleştiriler, sanat incelemeleri, özellikle de sabırlı ve yoğun bir çeviri çabası içinde geçti. S. Eyüboğlu, Hâkimiyeti Milliye, Tan, İnsan, Yaprak, İmece, Varlık gibi gazete ve dergilerde yazdığı, sonradan Sanat üstüne denemeler 1974) adlı kitapta toplanan yazılarında, roman, şiir, tiyatro, sinema, müzik, resim gibi konularda yeni ile eskiyi, Doğu ile Batı’yı karşılaştırarak Cumhuriyet dönemi sanat dünyamıza ışık tuttu. 1952’den başlayarak 1972’ye kadar sürdürdüğü Yeni Ufuklar’dafei yazılarında yurt gerçeklerine, özellikle Anadolu’ya, gelmiş geçmiş uygarlıklarının hâlâ yaşayan, yaşatılması gereken yanlarıyle eğildi. Bu arada, yabancı dillerden Türkçemize eşsiz çeviriler kazandırdı. Son olarak, Azra Erhat ve Vedat Günyol ile Rabelais’den yaptığı Gargantua çevirisi edebiyat çevrelerinde büyük hayranlık kazandı. Başlıca eserleri: Yunus Emre’ye selâm (1966) bu eser, 1974’te Azra Erhat tarafından fransızcaya çevrilmiş ve UNESCO tarafından basılmıştır, Mavi ve kara (1961), Sanat üstüne denemeler (1974). Azra Erhat ile çevirdiği Plüton’un Şölen’i ve M. Ali Cimcoz ile aynı yazardan çevirdiği Devlet, Türk Dil Kurumu çeviri ödüllerini kazandı. En önemli çevirileri, La Fontaine, Montaigne, Moliere, Melville, Shakespeare, Aristophanes, Sartre ve Camus’dan yaptıklarıdır.

İlgili Makaleler