Ahmed Niyazi (Resneli). Osmanlı subay, II. Meşrutiyet’in ilanını hazırlayan İttihatçılar’dandır. (D. 1873 Makedonya Resne – Ö. 17 Nisan 1913 Avlonya).

Yörenin önde gelenlerinden Arnavut Abdullah Ağa’nın oğludur. Manastır Askeri İdadisi ve İstanbul’daki Harbiye Mektebi’ni bitirdiğinde 24 yaşındaydı. 1896’da Makedonya’daki III. Ordu’ya piyade teğmen olarak göreve başladı. Ertesi yıl başlayan Yunan Savaşı’nda üsteğmenlik rütbesi aldı.

Savaştaki başarılarıyla dikkati çeken Niyazi Bey, II. Abdülhamid’in davetine uyarak geldiği İstanbul’da kendisine verdiği yaverlik nişanını kabul etmeyerek cepheye dönmek istedi. Ama cephe görevi yerine, pasif bir görev olan Resne’de ambar memurluğuna atandı. 1903 yılına dek bu görevde kalan Niyazi Bey, Balkanlar’daki Sırp ve Bulgar komitacılarının ayaklanmalarına karşı  görevlendirildi. Komitacılara karşı başarılarından dolayı kolağalığına (yüzbaşı) yükseldi. Ardından Balkanlar’da örgütlenmeye başlayan İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne girdi.

tarih-2/resneli-niyazi” 173″ 240″

Balkanlar’daki karışıklıkların sebebini baskıcı ve kötü yönetime bağlıyan İttihat ve Terakki Cemiyeti, II. Abdülhamid’in uygulamadan kaldırdığı meşrutiyeti geri getirmeyi amaçlıyordu. 1908 Haziran’ında  İngiliz kralı ve Rus çarı’nın, Balkanlar’daki bağımsızlık taleplerini de bahane ederek Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanmasını kararlaştırmalarına sarayın sessiz kalması üzerine İttihatçılar ayaklandı. İttihat ve Terakki Cemiyeti Manastır Merkez Heyeti’nde yer alan Kolağası (kıdemli yüzbaşı) Niyazi Bey de, 160 kişilik birliği ile Ohri yakınlarındaki dağa çıktı ve Abdülhamid yönetimine karşı kendisinden üç gün önce dağa çıkan Binbaşı Enver Bey’le birlikte mücadeleye girişti. Niyazi Bey, saraya ve yöneticilere çektiği telgraflarda , “Meclis-i Mebusan açılması, meşrutiyet, anayasanın uygulamaya konulması” gibi şartların gerçekleşmesine dek mücadelelerini sürdüreceklerini bildirdi. Niyazi Bey dağa çıkarken, kışla cephaneliğinden adam başı iki Tüfek, bol cephane ve ihtiyaçlarını karşılamak maksadı ile kışla kasasından 550 altın lira almış, hırsızlık olmasın diye, bu aldıklarını bir gün devlete ödeyeceğine dair imzalı bir makbuz bırakmıştır.

İttihatçılar’ın sert direnişi ile karşılaşan II. Abdülhamid, sertlik, baskı siyasetinden geri adım atarak 23 Temmuz 1908’de II. Meşrutiyet’i ilan etmek zorunda kaldı. Yeni idare Niyazi ve Enver beyleri “Hürriyet Kahramanı” ilan etti. 1909 yılında gerçekleşen 31 Mart Ayaklanması’nda da aktif görev alan tarih-2/mesrutiyet” 170″ 257″ Niyazi Bey, ayaklanmayı bastırmak için, Resne’den topladığı gönüllülerle birlikte, Selanik’te  Hareket Ordusu’na katıldı. Ayaklanma bastırıldıktan sonra ordudan ayrılarak Resne’ye döndü. Şehrin imar ve eğitim meseleriyle uğraştı. Bu dönemde Meşrutiyet mücadelesi sırasında geçen olayları yazarak, belgelerin doğruluğunu İttihat ve Terakki Manastır Merkez Heyeti’ne tasdik ettirdikten sonra 1910’da Hatırat-ı Niyazi adıyla yayımladı.

V. Reşad’ın Padişah olmasından sonra Kolağası Enver Bey, hızla Genarelliğe kısa bir süre sonrada Mareşalliğe terfi etti. Buradaki mevki ve rütbe kavgalarını gören Niyazi Bey, yine niç bir Rütbe ve Makam istemeden Makedonya’ya geri döndü. Niyazi Bey hiç bir zaman Makam ve Rütbe peşinde koşmayan ender insanlardandı. Ölümünden önce aldığı son görev, 1912’de başlayan Balkan Savaşı oldu. Balkan Savaşları sonucunda, Memleketi olan Makedonya kaybedilince, İstanbul’a gitmek için geldiği Arnavutluk’un Avlonya İskelesi’nde vapur beklerken, koruması tarafından vurularak öldürüldü. (bazı kaynaklarda da Avlonya yakınlarındaki Viyosa geçidinde bağımsızlık yanlısı Arnavutlar tarafından öldürüldüğü geçer) Niyazi Bey öldürüldüğünde 40 yaşındaydı. Vuruluş nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bazı söylentiler olmasına rağmen öldürülüş nedeni, Sır olarak kalmıştır.

Eserleri

• Hatırat-ı Niyazi, (1910)