Pierre Boulez kimdir? Hayatı ve eserleri

Pierre Boulez kimdir?

Pierre Boulez kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1925) Fransız besteci ve orkestra şefi. Öncü bestecilerdendir ve çağdaş bestecileri yorumlamasıyla tanınmıştır. 25 Mart 1925’te Loire’da, Montbrison’da doğ­du. Müziğe olan yeteneği küçük yaşlarında anlaşıldı ve Paris Konservatuvarı’na verildi, Olivier Messiaen’in öğrencisi oldu. 1945’te bu okulu birincilikle bitirdi. 1945-1946 arasında çağdaş klasik müziğin önemli bestecilerinden Andree Vaurabourg-Honegger ile kontrpuan çalıştı. On ıkı ton tekniğinin önemli uygulayıcılarından olan Rene Leibowitz’den aynı yıllarda bu tekniği öğrendi. Konservatuvarda okur­ken de çok ilgilendiği bir alan olan orkestra şefliğine başladı. 1948’de, Paris’teki Jean-Louis Barrault’nun ünlü Marigny Tiyatrosu’na besteci ve orkestra şefi olarak girdi. Bir öncü tiyatro olan Marigny’de, iyice tanındı ve bu tiyatro topluluğuyla birlikte çeşitli ülkelere gitti. Daha sonraki yıllarda birçok müzik şenliğine katıldı, çok sayıda plak yaptı.

Boulez, ününü orkestra şefi olarak yapmıştır. Gerek orkestrayı yönetirken, gerekse beste yaparken, tam bir biçimcidir (formalist). Bir yapıtta temel öğelerin birbirleriyle örgütlenme mantığını arar. Za­ten, genelde böyle bir mantık izlenerek bestelenen çağdaş yapıtları, üstün bir üslupla yorumlar. Örneğin, I. Stravinski’nin Bahar Ayini adlı balesinin Boulez yorumu, halen birçok eleştirmen tarafından eşsiz bir yorum olarak kabul edilmektedir. Biçim düşkünlüğü kendi yapıtlarından piyano için ikinci sonatı, Structures’de (“Yapılar”) belirgindir. Çağdaş öncü bestecilere olan saygısını göstermek için, yalnızca bu bestecilerin yapıtlarının yorumlandığı, bir dizi konser düzenlemiştir. Schönberg, Webern ve Stravinski gibi, yapıtları yorumlama güçlüğü yaratan ve zor dınlene- bilen bestecileri tanıtmıştır. Günümüzde en çok Almanya’da sevilen Boulez, birçok kez Darmstadt ve Donaueschingen müzik şenliklerine katılmış ve Al­man radyolarında, kendi yapıtlarını da kapsayan, bir dizi konser yönetmiştir.

Rene Char’ın bir şiirinden esinlenerek 1954’te bestelediği “Ustasız Çekiç” adlı oda müziği yapıtı çok beğenilmiştir. Besteleme tekniğinde kesin ve değişmez bazı ilkelere bağlıdır. Boulez’e göre, her yapıtın, en ufak öğesinde bile geçerli, değişmez ve sürekli bir besteleme yöntemi olması gerekir. Böylece yapıtın dokusu, çok karma­şık, ama aynı zamanda son derece mantıklı olur. Bununla beraber, biçim yalnızca yapıtın “mimarisini” belirler. Bir besteci yapıtında her zaman “şans” ve “esin”e yer bırakmalıdır. Bu ilkelere bağlılığı onu öbür çağdaş bestecilerden ayıran yanıdır. Ne var ki besteleri, kusursuz ve kararlı mimariye, yapısal örgüt­lenmeye dayanmakla birlikte, belki de görkemli orkestrasyonundan ötürü, sanki bir izlenimci (empres­yonist) besteci dinleniyormuş etkisi yaratır. Esin kaynağı genellikle edebiyat yapıtlarıdır. Hayran oldu­ğu şair Rene Char’ın birçok şiirim bestelemiştir. Boulez, ünlü bir besteci ve orkestra şefi olmasının yanı sıra, iyi bir yazardır da; çağdaş besteciler ve eğilimler üstüne birçok yazısı ve kitabı vardır.

Koro ve Orkestra:

Ses ve Orkestra:

Oda Müziği:

Piyano Müziği:

Kitap:

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 19. cilt, Anadolu yayıncılık, 1984