Norman McLaren Kimdir, Hayatı, Filmleri, Hakkında Bilgi

McLAREN, Norman (1914 – 27 Ocak 1987)

İngiliz asıllı Kanadalı canlandırma sinemacısı. Sürekli yenilediği tekniğiyle bu alana değişik boyutlar getirmiştir.

11 Nisan 1914’te İskoçya’da Stirling’de doğdu. On dokuz yaşında Glasgow Güzel Sanatlar Okulu’nda okurken kısa filmler çekmeye başladı. İngiliz belge sinemacısı John Grierson, 1936’da amatörler için yapılan bir film şenliğinde yapıtlarını görünce, onu Posta Bakanlığı Sinema Servisi’ne çağırdı. McLaren burada belgesel film çalışmalarına katıldı. 1939’da ABD’ye, 1941 ’de Grierson’un çağrısıyla yeni kurulan Ulusal Film Merkezi çalışmalarına katılmak üzere Ottawa’ya gitti. Burada çoğu soyut olan ve ince alay içeren, son derece kişisel filmler yaptı. Ulusal Film Merkezi’nde birçok yeni sinemacının yetiştirilmesinde de çaba gösterdi. UNESCO’nun isteği üzerine  1949’da Çin’e, 1953’te Hindistan’a giderek öğrenciler yetiştirdi.

Canlandırma sinemasını hareket eden çizgiler sanatı yerine, çizilmiş hareket sanatı olarak tanımlayan McLaren çalışmalarını çeşitli yönlerde sürdürdü. Önce Emile Cohl ve Len Lye gibi sanatçıların yolunu izledi. Kamera kullanmadan boş filmin üstünde elle çalışarak ortaya çıkan biçimleri, uygun bir müzikle eşleme yöntemini geliştirdi. 1946’da La poulette grise’ de (“Kül Renkli Piliç”) “pastel yöntemi” olarak adlandırdığı bir biçimi denedi. Kameranın karşısına astığı kartonun üstüne pastelle bir resim çizdi. Bir yandan boyayla resmi geliştirirken, 15 dakikada bir resmin fotoğrafını çekti. Uç hafta süren bu yöntemle sürekli gelişen bir resim elde etti. Aynı yöntemle Fransız-Kanada şarkıları üzerine de bir dizi film hazırladı. Bir başka yöntem olarak da boş film üstüne renkli mürekkeplerle biçimler çizerek canlı resimler elde etti. Bu biçimlere uygun müziği de, yine filmdeki ses kuşağının üstüne çizdiği çizgilerle elde ettiği bir çeşit yapay müzikle sağladı.

1952’de Neighbors (“Komşular”) filmiyle aldığı Oscar da içinde olmak üzere birçok uluslararası ödül kazanan McLaren resim kazıma, pastel, yapay ses, üç boyutlu çekim gibi denemeleriyle çağdaş canlandırma sinemasının en büyük ustalarından biri olarak kabul edilmektedir.

•    YAPITLAR (başlıca): Camera Makes Whoopee, 1935, (“Kamera Şamata Ediyor”); Mail Early for Christmas, 1941, (“Noel İçin Erkenden Postala”); Hen Hop, 1942, (“Danseden Tavuk”); Five for Four, 1943, (“Dört İçin Beş”); Dollar Dance, 1944, (“Dolar Dansı”); Alouette, 1944, (“Tarla Kuşu”); La poulette grise, 1946, (“Kül Renkli Piliç”); Neighbors, 1952, (“Komşular”); II etait une chaise, 1957, (“Küçük Bir İskemle Vardı”); Mosaic, 1965, (“Mozaik”); Spheres, 1969, (“Küreler”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi