Nihat Sami Banarlı Kimdir, Kısaca Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BANARLI, Nihat Sami (1907-1974)

Türk edebiyat tarihçisi. Ortaöğrenim kurumlan için hazırladığı edebiyat kitaplarıyla tanınmıştır.

İstanbul’da doğdu. İlköğrenimini Fatih Sultan Mehmet Vakıf Mektebi’nde, Gelenbevi ve Mercan idadilerinde yaptı. Ortaokul ve liseyi Vefa ve İstiklal liselerinde okudu. 1930’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi. Aynı yıl Edirne Lisesi’nde edebiyat öğretmenliğine başladı. 1942 yılında İstanbul’a gelerek sırasıyla Kabataş, Galatasaray, Özel Işık ve Şişli Terakki liselerinde çalıştı. 1947’de İstanbul Eğitim Enstitüsü’ne, 1950’de İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu’na atandı. 1959-1962 yılları arasında Yüksek İslam Enstitüsü’nde İslami Türk Edebiyatı Tarihi dersleri verdi. 1969 yılında emekliye ayrıldıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığı 1000 Temel Eser Komisyonu’nda üye ve başkan olarak çalışan Nihat Sami Banarlı, 13 Ağustos 1974’te, İstanbul’da öldü. Kızıl Çağlayan ve Bir Yuvarım Şarkısı adındaki oyunlarıyla 1933 yılında Milli Eğitim bakanlığının açtığı yarışmayı kazanmıştı.

Banarlı edebiyat tarihi konusundaki yazılarını Edirne’de görevliyken yazmaya başladı. Edirne Hal-kevi’nin çıkardığı Altı Ok dergisinde yayımlanan ilk yazılarından sonra İstanbul’daki Orhun, Ötüken ve Atsız dergilerine de yazı göndermeye başladı. Yedi-gün dergisinde yayımladığı makalelerin yanı sıra, gençler köşesinde edebiyata ilişkin sorulara yol gösterici cevaplar yazdı. 1948-1960 yılları arasında Hürriyet gazetesinde “Edebi Sohbetler” adıyla denemeler yazdı. 1958’de Yahya Kemal’in ölümü üzerine, kurulmasına büyük katkıda bulunduğu Yahya Kemal Enstitüsü’nün müdürü oldu, Yahya Kemal Müzesi’ni kurdu. Enstitünün çıkardığı derginin yazı işleri yönetmenliğini yaptı. Meydan ve 1971 yılında kurulan Kubbealtı Akademisi’nin edebiyat kolu başkam olarak çıkardığı Kubbealtı Akademi Mecmuası’nda. yazılar yazdı.

Nihat Sami Banarlı ilkini 1940 yılında yayımladığı lise edebiyat kitaplarıyla ün kazanmıştır. Daha önceleri edebiyat öğretimi, ürünlerin incelenmesinden çok, yazarların ve dönemlerin önemli ve önemsiz yönlerinin öyküleştirilerek anlatıldığı bir yöntemle yapılırdı. 1940’larda Milli Eğitim bakanlığının ürün incelemesine yönelik tercihi, bu yolda kitapların yazılmasına yol açtı. Banarlı Türk ve Batı edebiyatlarından aldığı seçme parçaları irdeleyerek yazdığı kitaplarla uzun yıllar lise edebiyat öğretiminin neredeyse değişmez kitap yazarı olmuştur.

•    YAPITLAR: İnceleme: Dâsitân-ı tevârih-i mülûk-i Âl-i Osman, 1939; Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, 1948; Yahya Kemal Yaşarken, 1959; Yahya Kemal’in Hatıraları, 1960; Türkçe’nin Sırları, 1971. Ders Kitapları: Edebi Bilgiler, 1940; Metinlerle Edebi Bilgiler, 1950; Metinlerle Türk Edebiyatı, 1951; Metinlerle Türk ve Batı Edebiyatı, 1955. Oyun: Kızıl Çağlayan, 1933; Bir Yuvanın Şarkısı,

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi