Tarih

Necmeddin Okyay Kimdir Hayatı, Sanatı

Necmeddin Okyay. Türk, hattat. 29 Ocak 1883’te İstanbul, Üsküdar’da doğdu, 5 Ocak 1976’da aynı kentte öldü. Daha ilkokulda iken güzel yazı yazmaya merak sardı. Öğrenimi sırasında ünlü hattat Şevki Efendi’nin öğrencilerinden Hasan Talat Bey’den rik’a, divânı, celî divanî yazılarını öğrenerek icazet aldı. İdadinin (lise) ilk sınıfındayken, hattat Bakkal Arif Efendi’den ders alması için haftada bir gün kendisine izin verilmeyince okulu bıraktı. Bundan sonra din bilgilerini genişletmek için devrin önemli bilginlerinin derslerine devam edip bu konuda diploma aldığı gibi, nestâlik yazıyı öğrenmek için ünlü hattat Sami Efendi’ye devam etti. Ayrıca Bakkal Arif Efendi’den de bu kez sülüs ve nesih yazıları öğrendi. Böylece 1905’te nestâlikten, 1906’da da öbür iki yazıdan icazet aldı. Üsküdar’daki Yeni Cami’nin imamı olan babası Mehmet Abdünnebi Efendi’nin ölümü üzerine onun yerine imam ve hatip atandı ve bu görevi kırk yıl sürdürdü.

Necmeddin Okyay hattatlıkla uğraşırken bir yandan da Okçubaşı Seyfeddin Bey’den kemankeşlik (okçuluk), Şeyh Edhem Efendi’den de ebru yapmasını öğrendi. Bu sanatta çok ileri gitti, o zamana değin hiç düşünülmemiş çiçekli ebrular yaptı, karanfil, sümbül, lale, menekşe ve gelincik gibi çiçekleri ebruya uyguladı. Bu çiçekli ebrular “Necmeddin ebrusu” adıyla ünlendi. Ayrıca Konyalı Abdülfettahzade Hoca Vehbi Efendi’den hattat mürekkebi yapmasını, mücellid Baha Efendi’den de eski Türk ciltçiliğini, Tuğrakeş İsmail Hakkı Bey’den (Altunbezer) tuğra çekmeyi öğrendi.

Güzel Sanatlar Akademisi’nde (bugün Mimar Sinan Üniversitesi) yıllarca yazı, ebru, cilt öğretmenliği yaptı. Sülüs ve nesih yazılar üstünde fazla durmadı. Gücünü daha çok nestâlik yazıda gösterdi. Yesarizade Mustafa İzzet ve Sami Efendi’den sonra Türk nestâlikinin üçüncü önemli ustası oldu. Emekliliğinden sonra da bu sanatları öğretmeyi sürdürdü. Ölümüne değin evi yazı meraklılarının devam ettiği bir sanat merkezi halindeydi. Necmeddin Okyay, İslam yazısının tarihini ve üsluplarını da en iyi bilen uzmanlardan biri olarak ün yapmıştı. İmzasız yazıların hattatını tanımakta çok ustaydı.

Yapıtları özel koleksiyonlarda ve kütüphanelerdedir. Pierre Loti’nin İstanbul’da Türbe semtinde oturduğu evin yazıtını da Okyay yazmıştır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler