Edebi Şahsiyetler

Muhteşem-i Kaşani Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Şemsü’ş-şuarâ Kemâlüddîn Alî b. Ahmed Kâşânî (Ö. 996/1588) İranlı şair.

905’te (1500) Kâşân’da doğdu. Eserle­rinden iyi bir eğitim aldığı anlaşılmakta­dır. Öğreniminden sonra bir süre babası­nın mesleği olan kumaş ticaretiyle uğraştıysa da şairliğin daha kazançlı olduğunu düşünerek mesleğini bıraktı ve kendini şiir alanında yetiştirmek üzere dönemin ünlü şairlerinden Sıdkİ-i Esterâbâdî’nin yanına gitti. Ayrıca Hayâtî-i Tûnî, Vahşî-i Bâfki ve Zamîr-i İsfahânî gibi şairlerle mektuplaştı. Bir müddet sonra yazdığı şiirler Kazvin’i başşehir edinen Safevî hü­kümdarı I. Tahmasb’ın sarayında beğenil­di. Muhteşem, I. Tahmasb ve çocukların­dan İsmail, Muhammed Hudâbende, Hamza ve kızı Perihan için kasideler yazdı. Ay-nca kardeşi Abdülganî aracılığıyla Hindis­tan’da Bâbürlü Hükümdarı Ekber Şah’a ve onun ordu kumandanı Mirza Abdürra-him Han ile Dekken hükümdarına gönder­diği kasideler büyük takdir gördü. Ancak I. Tahmasb, dinî muhtevalı şiirleri kaside­lere tercih ettiği için daha çok bu tür şiir­lere yöneldi. Hz. Hüseyin’in şehid edilişi ve Kerbelâ Vak’ası hakkında yazdığı on iki bendlik (kıta) mersiye ile büyük bir üne kavuştu. Mersiyesi günümüzde de taziye törenlerinde okunmaktadır. Daha sonra gelen birçok şairin yetişmesi yolunda bir çığır açan bu mersiye dolayısıyla kendisi­ne “Şemsüşşuarâ” unvanı verildi.  I. Tahmasb’ın ardından tahta geçen oğlu II. İs­mail’in de hizmetinde bulunan Muhteşem-i Kâşânî Rebîülevvel 996’da [Şubat 1588] Kâşân’da vefat etti.

Muhteşem-i Kâşânî, Evhadüddîn-i Enverî ile Hâkânî-i Şirvânî gibi şairlerin etki­sinde yazdığı şiirlerinde son derece başa­rılı olmuştur. Bundan dolayı ikinci Hâkânî diye anılır. Şair, kaside ve mersiye türü dışında tarih ve muamma alanlarında da meşhur olmuştur. Muhteşem, ölümünden önce şiirlerinin düzenlenmesini öğrenci­lerinden Mır Taki-i Kâşî’ye vasiyet ettiğin­den Mîr Takî bunları külliyat halinde derle­miş ve esere bir de mukaddime eklemiş­tir. Külliyat yedi bölümden meydana gel­mektedir.

İlgili Makaleler