Michel de Ghelderode Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GHELDERODE, Michel de (1898-1962)

Belçikalı oyun yazarı. Toplumcu tiyatroda geleneksel öğeleri, din ve kahramanlık gibi konuları işleyen ilk yazarlardan biridir.

3    Nisan 1898’de Brüksel yakınlarındaki Elsene’ de doğdu, 1 Nisan 1962’de Brüksel’de öldü. Asıl adı Adolphe Adhemar Louis’dir. Öğrenimini Brüksel’de yaptı. Bir süre küçük bir banliyö olan Schaerbeek’deki bir kuruluşta arşiv memuru olarak çalıştı. Ancak kısa zaman sonra Fransa’ya yerleşti ve II. Dünya Savaşı sonrasına değin burada yaşadı.

Yaşamı boyunca elliyi aşkın oyun yazdı. Bunların çoğu sahnelendi. Ama bazıları hiç oynanmadığı gibi, herhangi bir biçimde de yayımlanmadı. Ghelderode, yazar olarak ünlenmeden önceki birkaç öyküsü dışında yapıtlarını hep Fransızca yazdı. Özellikle dinsel konulara yaklaşımı, bir takım abartılı görüntülere yer verişi, dinsel çılgınlıkları açık yüreklilikle ortaya kovuşuyla dikkatleri üstüne çekti. Yapıtlarında, Hollandah ressam Bosch ve Bruegel’in Belçikalı ressam J. Ensor’un, Fransız yazar F. Rabeiais’nin etkileri açıkça görülür. Bunlar, gülmece öğelerininyer aldığı, yer yer deyiş özellikleri içeren, çok renkli ve güçlü oyunlardır. Kimi oyunları, alışılagelmiş konu ve anlatımlara pek uymadığı için garip sayılmıştır. Gerçekten de Bosch’un resimlerinde egemen olan coşkulu, acılı, hatta çılgın ve uğursuz karnavallar onun kimi oyunlarına temel oluşturmuştur. Buna karşılık bazı oyunlarında da yaşamlarını kabuklarına çekilerek sürdürmeye çalışan sıradan Flamanlar’ı konu almıştır. Ghelderode yalnızca gülmece öğelerine dayanan grotesk oyunlarla değil, saf gerçekliği tüm çıplaklığıyla ortaya koyan dramatik yapılı oyunlarla da başarılı olmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): La mort du Docteur Faust, 1926, (“Doktoı Faust’un Ölümü”); Venüs, 1927; Don Juan, 1928; Escurial, 1928; Trois acteurs un drame, 1929, (“Üç Aktörün Oyunu”); Un soir depiıie, Î929, (“Bir Merhamet Gecesi”); Barabbas, 1929; Pantagleize, 1929; Magie rouge,1934,(“Kızıl Büyü”);Les Fammes au tombeau,9İ4, (“Mezardaki Kadınlar”); Mademoiseile Jaire, 1934; Stre Halemyn, 1936. (“Lord Haiewin”); Hop signor, 1938, (“Hey Bayım”); Fastes d’enfer, 1943, (“Cehennemin Görkemi”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi