Mecaz Nedir Mecaz Anlam Nedir, Açıklamalı Örnekler

Mecaz, bir kelimenin gerçek anlamından başka olan anlamlarına denir.

Mecazî anlama hemen her çeşit yazıda rastlamak mümkündür. Hattâ mecazlıktan çıkmış mecazlar da vardır. Meselâ “Ay doğdu.” cümlesindeki doğdu kelimesi mecaz anlamda olduğu halde, artık bunun farkına varmıyoruz. Halbuki doğmak insanlar için kullanılması gereken bir kelimedir. “Güneş battı.” cümlesindeki battı da öyledir. Çünkü batmak su, çamur gibi bir şeyin derinliğine inmek demektir. Güneşin böyle bir şeye batmasına imkân yoktur. Bu iki cümledeki doğdu ve battı gibi kelimeler, mecaz anlamlarda kullanılmış olmakla beraber, mecazlıklarını kaybetmişlerdir. Dilimizde bu şekle girmiş pek çok kelime vardır. Bu açıklamalardan şu sonuç çıkıyor: Kelimelerin bir gerçek anlamları, bir de mecaz anlamları vardır.

Edebî bir yazıda, klişeleşmiş mecazlardan kaçınmalıdır. Kelimelere, hayalimizi yansıtacak çapta mecazî anlam verilmelidir. Örnek olarak şu cümledeki mecaza dikkat edelim :

Bütün dikkatimi senin hareketlerine bağladım.

Bu cümledeki bağladım kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır. Buradaki bağladım kelimesi, bütün dikkatimle hareketlerini gözetliyorum kavramında kullanılmıştır. Bir iple dikkatimi hareketlerine bağladım gibi gülünç bir anlam taşımamaktadır.