Edebi Şahsiyetler

Mahmut Yesari Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

YESARİ, Mahmut (1895-1945)

Türk romancı ve oyun yazarı. Toplumun değişik kesimlerindeki insanların sorunlarını dikkatli bir gözlem ve gerçekçi bir yaklaşımla yansıtmıştır.

5 Mayıs 1895’te İstanbul’da doğdu, 16 Ağustos 1945’te aynı kentte öldü. Ünlü hattat Yesarizade Mustafa İzzet Efendi’nin torunudur. On beş yaşındayken Gıdık adlı gülmece dergisinde M. Esat imzasıyla karikatürler yayımladı. Ortaöğrenimini bitirdikten sonra resim öğrenimi için Avrupa’ya gideceği sırada I. Dünya Savaşı çıktı. Bunun üzerine M. Yesari Sanayi-i Nefise Mektebi’ne (sonra Güzel Sanatlar Akademisi’ne, bugün Mimar Sinan Üniversitesi) girdi. Bir süre sonra yedeksubay olarak Çanakkale’ye gönderildi. Savaş sonrası İstanbul’a dönünce gülmece dergisi Liken’de karikatürler çizdi. Yazın yaşamına
da aynı dergide tefrika edilen ve bir Fransız oyunundan uyarladığı Fidan Zehra adlı tek perdelik bir komedi ile başladı. 1921-1922 yıllarında Yarın dergisinde tiyatro eleştirileri yazdı. 1923-1924 yıllarında R.N. Gültekin ile birlikte Kelebek adlı gülmece dergisini çıkardı. Daha sonra romana yöneldi, ilk roman denemesi olan Bir Namus Meselesi, 1923’te Kelebek’te tefrika edildi. Çeşitli dergilerde çıkan öykü ve romanlarıyla tanındı.

Yesari yapıtlarında cumhuriyetin kuruluş yıllarında, toplumun değişik kesimlerindeki insanların sorunlarını, İstanbul çevresini merkez alarak işlemiştir. Konularını günlük yaşamdan seçerek değişik kesimlerden ailelerin sorunlarını işlemiştir. Yoksulluk, paranın yaşamdaki yeri, geleneklere bağlılık, sevgi, romanlarının başlıca konuları ve işlediği temalar olmuştur.

Yesari’nin romanlarının odak noktası olaydır. Bu eksenden yola çıkarak işlediği sevgi teması, romanlarındaki başlıca öğe olmuştur. Gözleme önem vermiş, gerçekçi bir yaklaşımla yalın bir dil, akıcı bir anlatım kullanmıştır. İnsan-çevre ilişkilerini başarılı betimlemelerle yansıtmıştır.

•    YAPITLAR (başlıca): Roman: Çoban Yıldızı, 1925; Çulluk, 1927; Pervin Abla, 1927-,Ak Saçlı Genç Kız, 1928; Bağrıyanık Ömer, 1930; Kırlangıçlar, 1930; Su Sinekleri, 1932; Bahçemde Bir Gül Açtı, 1932; Tipi Dindi, 1933; Kanlı Sır, 1935; Gece Yürüyüşü, 1944. Öykü: Yakacık Mektupları, 1938.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler