Lucas van Leyden Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

LUCAS VAN LEYDEN (1494-1533)

Hollandalı ressam ve grafik sanatçısı. Portreleri ve dinsel konulu resimleriyle tanınmıştır.

Lucas Mugensz ya da Lucas Jacobsz Leiden’de doğdu, aynı kentte öldü. İlk resim derslerini babası Huif Jacobsz’dan aldı. Sonra Cornelis Engelbrechtsen’in (1468-1533) öğrencisi oldu. İlk tahta baskı oymalarını dokuz yaşında yaptı. 1514’te Leiden’de Ressamlar Loncası’na girdi. 1521’de Antwerp’e gitti, burada Albrech Dürer’le yolculukları sırasında tuttuğu defterden öğrenildiğine göre, Dürer, Lucas’ın bir portresini çizmişti. Ayrıca aralarında baskı resim değiş tokuş etmişlerdi. Lucas’ın 1522’de Antwerp Ressamlar Loncası’na katıldığı sanılmaktadır. 152 7’de Felemenk ülkelerine bir gezi yaptı, pek çok sanatçı ile tanıştı. Bu tarihten sonra sağlığı giderek bozuldu. Onun olduğu belirlenen yüz yetmiş iki tane metal gravür, çeşitli tahta baskıları ve yirmi kadar resim vardır.

Lucas Van Leyden’in baskı ve gravürleri Dürer’ in düzeyinde bir sanatçı olduğunu gösterir. Bu yapıtlarında mekân ve gruplandırma sorunlarını büyük bir teknik beceri ile çözümlemiş, ayrıca işlediği mimarlık öğelerinde gelişmiş bir perspektif anlayışı kullanmıştır. Resimlerinde ise Hollanda Maniyeriz-mi’nin egemen olduğu görülür. Lucas, Hollanda resminde izlenen İtalyanlaşma hareketinde etkin rol oynamasına karşın, kendi üslubunu erken Flaman gelenekleri doğrultusunda, güçlü bir gerçekçilik anlayışıyla geliştirmiştir. Çoğunlukla tarihsel konular ve günlük yaşamdan sahneleri resimlemiş, dinsel konularda bile gerçekçilikten uzaklaşmamıştır. Portrelerinde kişileri idealize etmemiş dramatik bir anlatımı seçmiştir. Resimlerinde Havariler, Olimpus tanrıları, soylular, dilenciler, savaşçılar, köylüler, kibar kadınlar, dişleri dökülmüş yaşlılar, keşişler, soytarılar ve hacılar gibi çok çeşitli tipler kullanmıştır. Bu çeşitleme içinde tipleri çirkin bile olsalar onlara derin anlamlar yüklemiştir. Dinsel konulu çalışmaları içinde Son Yargı adlı resmi en ünlüsüdür. Parlak bir ışığın egemen olduğu bu resimde geniş ölçüde çıplaklara yer vermesi bir dereceye kadar Italyan Rönesansı’ndan da esinlendiğini gösterir.

•    YAPITLAR (başlıca): Resim: Aziz Antonius’un Baştan-çıkartlışı, 1511, Kraliyet Güzel Sanatlar Müzesi, Brüksel; Madonna ve Çocuk, Meleklerle, ykş. 1515, Devlet Müzesi, Berlin; Madonna ve Çocuk, Mecdelli Meryem ve Bir Bağışçı ile, 1522, Eski Pinakotek, Münih; Son Yargı, 1526, Belediye Müzesi, Leiden; Vaiz, 1930, Rijk Müzesi, Amsterdam; İsa ve Jericho’lu Kör Adam 1531,Hermitaj, Leningrad; Aziz Lut ile Kızları, Louvre, Paris. Tahtabaskı ve Gravür: Muhammed ve Keşiş, 1508; Ecce Homo, 1510; Adam Portresi, 1518, Louvre, Paris; Kitap Okuyan Kız, 1522, Albertina Grafik Koleksiyonu, Viyana; Kendi Portresi, 1525.

•    KAYNAKLAR: M.J.Friedlander, Lucas van Leyden und andere hollandische Meister seiner Zeit, 1932.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi