Lamekani Hüseyin Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
Lâmekânî Hüseyin Efendi (ö. 1035/1625) Bayramiyye-Melâmiyye tarikatına mensup sûfî, şair.
XV. yüzyılın ortalarında Rumeli’de doğdu. Hüseyin olarak bilinen adı, divanının Saraybosna nüshasındaki bir gazelin başlığında Hüsâmeddin olarak kaydedilmekte, bazı şiirlerinde Hüsâm ve Hüsâmî mahlasını kullandığı görülmektedir. Ancak bu nisbeyi tarikatın kutublanndan Hüsâmeddin Ankaravî’ye hürmeten kullanmış olması mümkündür. Şiirlerinde genellikle, tasavvufta mutlak fena makamında olduğunu simgeleyen “evsiz barksız” anlamındaki Lâmekânî nisbesini mahlas olarak kullanmış ve bu mahlasıyla tanınmıştır.
Lâmekânî’nin doğum yeri hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Kâtib Çelebi Bosnalı olduğunu söylerken Atâî onun doğum yeri olarak Peşte’yi kaydeder. Bu konuda daha ayrıntılı bilgi veren Evliya Çelebi de Tuna kenarındaki Peşte şehrinden olduğunu bildirir. Kâtib Çelebi’nin Atâî’nin eserinden faydalandığı, ayrıca Bosna ve Peşte kelimelerinin yazım benzerliği göz önünde tutulursa Lâmekânî’nin Peşteli olması kuvvetle muhtemeldir. XVI ve XVII. yüzyıllarda Peşte’nin müslü-man nüfusunun çoğunu Boşnaklar’m teşkil ettiği dikkate alınarak Peşte’de doğmakla birlikte aslen Bosnalı olduğu da söylenebilir. Ayvansarâyî’nin onun Makedonya’da bulunan Horpeşte’den (Hrupişte) olduğunu söylemesi kelimenin yine yazım benzerliğinden kaynaklanan bir yanılma kabul edilebilir.
Atâî, Kâtib Çelebi ve Evliya Çelebi şiir ve risalelerinden Arapça, Farsça ve dinî ilimlere vâkıf olduğu anlaşılan Lâmekânî’nin tahsilini tamamladıktan sonra tasavvufa yöneldiğini vurgulamakla beraber bu konuda ayrıntılı bilgi vermemişlerdir. Muştaki mzâde onun Peşteli olduğunu ve “Kazzâz” (İpekçi) lakabıyla tanındığını söyler. Geçimini kendi el emeğiyle kazanmanın Melâmî ahlâk anlayışının bir gereği olduğu düşünülürse Lâmekânfnin tasavvuf yoluna girmeden önce İpekçi esnafından olduğu, daha sonra da bu mesleği devam ettirdiği söylenebilir.