Kaygusuz Vizeli Alaeddin Kimdir, Hayatı, Edebi Kişiliği, Hakkında Bilgi

KAYGUSUZ [Vizeli] ( ? – 1562) Osmanlı tasavvuf şairi. Arı Türkçe ve hece ölçüsü ile varlık birliğini işleyen şiirler yazmıştır.

Vize’de doğdu, orada öldü. Asıl adı Alaeddin Ali’dir. Doğum tarihi bilinmediği gibi, ölüm tarihi de tartışmalıdır. Yaşamı üstüne fazla bilgi yoktur. Bayra-miye tarikatı pirlerinden Ahmed Sarban’ın halifesidir.

Hece ile başarılı şiirler yazmıştır. Aruzla yazdıkları imalelerle dolu, şiir geleneğine aykırı parçalardır. Şiirlerinde sürekli varlık birliği (vahdet-i vücud) görüşünü işlemiştir. Kendi kişiliğini koruyarak Yunus Emre tarzında yazmış, Hacı Bayram Veli ve Eşrefoğlu Rumî’nin yolundan gitmiştir. Tasavvuf deyim ve sözcükleri dışında Arapça, Farsça sözcük kullanmamıştır. Genellikle yarım, serbest kafiyeleri seçmiştir. Hece ile yazdıklarının tümü dörtlük biçimindedir.

Şiirleri uzun süre Ahmed Sarban’ın sanılmıştır. Kaygusuz Abdal ile mahlaslarının benzemesi, her iki şairin şiirlerinin birbirine karışmasına yol açmışsa da, kullandıkları dil ve dünya görüşleri farklıdır. Şiir mecmuası ve cönklerdeki dağınık şiirleri derlenerek yayımlanmıştır.

• KAYNAKLAR: A. Gölpınarlı, Kaygusuz Vize’li Alâed-din Hayatı ve Şiirleri, 1933.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi