Gülriz Sururi Kimdir, Hayatı, Oyunları, Hakkında Bilgi

SURURİ, Gülriz (1929)

Türk tiyatro oyuncusu. Oyunculuğunun yanı sıra, kurduğu topluluğuyla da tanınmıştır.

23 Temmuz 1929’da İstanbul’da doğdu. İlk Türk primadonnası Suzan Lütfullah (1909-1932) ve Türkiye’deki ilk operet oyuncularından tenor Lütfullah Sururi’nin (1904-1968) kızıdır. Tiyatro sanatçısı ve İstanbul Tiyatrosu’nun kurucularından Yusuf Sururi (1894-1970), Celal Sururi (1903-1971) ve Ali Sururi de (1913) amcalarıdır. Gülriz Sururi, ilk kez 1942’de İstanbul Şehir Tiyatrosu Çocuk Bölümü’nde sahneye çıktı. 1955’te Muammer Karaca’nın topluluğunda oynamaya başladı. 1960’ta Dormen Tiyatrosu’na geçti. 1961’de, bu toplulukta sahnelenen Sokak Kızı Irma’daki rolüyle en iyi kadın oyuncu olarak İlhan İskender Ödülü’nü kazandı. 1962’de tiyatro oyuncusu ve yönetmeni Engin Cezzar’la evlendi ve Dormen Tiyatrosu’nun Ses Tiyatrosu salonuna taşınmasıyla boşalan Küçük Sahne’de eşiyle birlikte Gülriz Sururi-Engin Cezzar Topluluğu’nu kurdu. 1964’te ilk Türk epik sahne yapıtı Ke§anlı Ali Destanı’ndaki Zilha rolüyle büyük ilgi uyandırdı. 1966’da Yaşar Kemal’in Teneke adlı yapıtındaki rolüyle En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü bir kez daha kazandı. Aynı yıl Türk Kadınlar Birliği tarafından “yılın kadını” seçildi. 1971’de Hint Kumaşı’ndaki rolüyle En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü üçüncü kez kazandı. 1979-1980 sezonunda Mehmet Akan’la birlikte, topluluğun o güne kadar sahnelediği oyunlardan Uzun İnce Bir Yol adlı bir derleme yaptı, gösteriminde de rol aldı. 1982-1983 sezonunda Başar Sabuncu’nun oyunlaştırıp sahneye koyduğu Kaldırım Serçesi adlı müzikli oyundaki Edith Piaf yorumuyla Avni Dilligil En iyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü, İzmir Gazeteciler Derneği’nin Altın Artemis Ödülü’nü ve Milliyet gazetesinin 1983 Süperstar Tiyatro Oyuncusu Ödülü’nü kazandı.

Gülriz Sururi yumuşak oyunculuğuyla, dramdan güldürüye ve müzikli oyuna dek her türlü yapıtta başarılı tipler çizmiştir. Oyunculuğunun dışında Türk tiyatrosuna yönetici olarak da katkısı olmuştur. Sonradan ayrıldığı eşi Engin Cezzar’la birlikte kurdukları tiyatro, kısa bir ara dışında, etkinliğini uzun yıllar sürdürme başarısını göstermiştir. 1990’lı yılların ilk ve unutulmaz yemek programı A La Luna isimli programında sunucuydu.

1998 yılında Kültür Bakanlığı’nca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.

• YAPITLAR (başlıca): Oynadığı Oyunlar: Ednan Bey Duymasın, 1955; Cam Kırıkları, 1957; Anna Frank’ın Hatıra Defteri, 1958; Milli İhtikâr Anonim Şirketi, 1958; Ben Bir Fotoğraf Makinesiyim, 1958; Benimle Oynar mısınız?, 1958; Cengiz Han’ın Bisikleti, 1959; Sokak Kızı İrma, 1961-1967; Hepimiz Paris’te, 1961; Bir Yastıkta, 1962; Oyuncakçı Dükkânı, 1962; Tütün Yolu, 1963; Çikolata Sevgilim, 1963; Akim Oyunu, 1963; Otbello, 1963; Canlı Maymun Lokantası, 1964; Keşanlı Ali Destanı, 1964; Direkler Arasında, 1965; Ferhat ile Şirin, 1965; Palto, 1966; Zilli Zarife, 1966; Düşenin Dostu, 1969; Hint Kumaşı, 1970; Evet, Evet, Evet, 1971; Biz Kadınlar, 1972; Kapan, 1974; Uzun İnce Bir Yol, 1979-1980; Kaldırım Serçesi, 1982; Kabare, 1983-1984; Filumena, 1985. Oyun: Uzunİnce Bir Yol (M. Akan iie),1979. Kitap: Kıldan İnce Kılıçtan Keskince, anılar, 1978; Gülriz’in Mutfağından, yemek kitabı, (t.y).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi