Nedir ?

Eski Ölçü Birimleri Uzunluk, Alan, Ağırlık, Sıvı Ölçüleri, Birimleri Yarattığı Sorunlar Nelerdir

Okka, dirhem v.d.’ye dayanan eski ölçülerin bırakılması ve kilo, gram, litre, metre v.d. uluslararası ölçülerin kabulü 26 Mart 1931’de, 1782 sayılı Ölçüler Kanunu ile gerçekleşti. Fakat, gerek eski ölçülerin yenileriyle değiştirilmesi, gerek; halkın alışması için bir geçiş dönemine ihtiyaç olduğu anlaşılıyordu. Bunu sağlamak için Ölçüler Kanunu’nun 28. maddesi 2083 Sayılı kanunla değiştirildi ve yeni ölçülerin zorunlu olarak uygulanması 31 aralık 1933’e ertelendi.

Ölçülerin Meriyete Konulması Hakkında Kararname’nin 1933 ağustosunda ilân edilmesiyle, zorunlu uygulamaya geçişe dört ay gibi kısa bir süre kalmış oluyordu. 1934 başında uygulama başlayınca ortaya çeşitli aksaklıklar çıktı. Kanun koyucular, asıl güçlüğün eski ölçülerin yenileriyle değiştirilmesinden, yani maddî engellerden doğacağını sanmışlardı. Gerçekten de, ülkenin her yerinde kullanıla gelen sayısız okkaların, arşınların yerine kiloları, metreleri getirmek kolay değildi. Fakat uygulama, zorluğun bundan değil, iktisadi hayata yerleşmiş eski alışkanlıklardan ileri geldiğini gösterdi. Gerçekten de, her satıcı, okkasını sözgelimi altmış kuruştan sattığı bir yiyecekten on kuruş karşılığında kaç dirhem vereceğini hemen biliyordu. Buna karşılık, alışkanlığını sürdüren müşteri, satıcıdan gene dirhem üzerinden mal isteyince, satıcının önce bu dirhemin karşılığını gram olarak hesaplaması gerekiyordu; bu da, eldeki tahvil cetvellerine rağmen, çoğu okuma yazma bilmeyen satıcıları zor durumlara düşürüyordu. Yeni ölçülerin uygulaması o dönem İstanbul, İzmir gibi ekonomik faaliyetlerin fazla olduğu büyük kentlerde kısa zamanda yaygınlaştığı halde, birçok kasaba ve köyde eski ölçüler uzun bir süre daha kullanıldı, sonra yavaş yavaş ortadan kalktı.

Eski Uzunluk Ölçüleri Günümüz Karşılıkları
Eski Alan Ölçüleri  Günümüz Karşılıkları
Eski Ağırlık Ölçüleri  Günümüz Karşılıkları
Eski Sıvı Ölçüleri  Günümüz Karşılıkları

İlgili Makaleler