Eski Kulağı Kesiklerlerden Kim Kaldı Ne Demek

Osmanlı Devleti’nde özellikle son asırlarda asayişi sağlamakla yükümlü gizli zabıta görevlilerden biri olan ve İstanbul ağzına ve özellikle yeniçeri argosuna ait bir tabir kelime olan Böcekbaşı,
daha çok hırsızlıkları önlemek ve hırsızları yakalamakla görevliydi. Emri altında çalışanlar ara­sında erkek ve kadın memurlar bulu­nurdu. Ayrıca suçluları yakalamada muhbir olarak kullanılan tövbekar hırsız ve yankesici gibi sabıkalılara da böcek de­nilirdi. Fakat asıl gizli istihbarat işleriyle salma çuhadar denilen memurlar meş­gul olurdu. Böcekbaşı ya­kaladığı sanıkları suçunun türüne göre Ağakapısı’na, ihtisab nazırlığına veya Ba­ba Cafer Zindanı’na gönderir, suçu sa­bit olanları çeşitli şekillerde cezalandı­rırdı. Bu cezalar dayak, hapis veya ku­lak kesme şeklinde olabildiği gibi suçun tekrarlanması halinde idama kadar va­rabilirdi. Halk arasında kullanılan “eski kulağı kesiklerden” tabirinin kaynağı bu kulak kesme cezası olmalıdır.