Emil Artin kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Emil Artin kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1898-1962) Avusturyalı matematikçi. Sayılar ku­ramına ve modern cebire önemli kat­kılarda bulunmuştur. 3 Mart 1898’de Viyana’da doğdu. Babası resim tüccarı, annesi opera şarkıcısıydı. Viyana Üniversite­si’nde bir dönem okuduktan sonra askere çağrıldı. Dönüşünde Leipzig Üniversitesi’nde öğrenimini sür­dürdü. Burada Gustav Herglotz ile çalışarak 1921’de doktorasını tamamladı. 1923’ten sonra Hamburg Üniversitesi’nde matematik, olasılık kuramı ve meka­nik dersleri verdi. 1937’de ABD’ye göç etti. Bir yıl Nötre Dame Üniversitesi’nde ders verdikten sonra, 1938-1946 arasında Bloomington, 1946-1958 arasında da Princeton üniversitelerinde çalıştı. 1958’de Ham­burg Üniversitesi’ne döndü ve ölünceye değin burada profesör olarak kaldı.

Artin’in ilk çalışmaları kuadratik sayıların anali­tik ve aritmetik kuramıyla ilgiliydi. 1920’lerde soyut cebire önemli katkılarda bulundu. Ertesi yıl hiper-karmaşık sayılar kuramını geliştirdi. 1944’te, sağ özlekler (idealler) için minimum koşullan sağlayan ve bugün “Artin halkaları” diye bilinen halkaları tanım­ladı. Ayrıca rasyonel sayıların yarı basit cebirlerinin kuramını yeni temellere oturtarak geliştirdi. 1925’te ortaya koyduğu örgü teorisi, üç boyutlu uzaydaki boğum noktalarının incelenmesine önemli bir kat­kıdır.

YAPITLAR (başlıca):

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 8. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983