Edebi Şahsiyetler

Elio Vittorini Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

VITTORINI, Elio (1908-1966)

İtalyan, romancı ve eleştirmen. Yeni Gerçekçilik (Neo-Realizm) akımının öncülerindendir.

23 Temmuz 1908’de Sicilya Adası’nda, Siracusa’ da doğdu, 13 Şubat 1966’da Milano’da öldü. Teknik okulda sürdürdüğü öğrenimini on yedi yaşında yarım bırakıp bir yol inşaatında çalışmaya başladı. Daha sonra Floransa’ya yerleşti. Burada La Nazione gazetesinin düzeltmenliğini, bir süre de Solana gazetesinin yayın yönetmenliğini yürüttü. Bir yandan da kısa öyküler yazıyordu. Bu arada İngilizce öğrendi, çağdaş İngiliz ve ABD edebiyatından birçok yapıtı İtalyanca’ya çevirdi. 1939’da Milano’ya yerleşti. Faşizm karşıtı yapıtları nedeniyle 1943’te tutuklandı. Alman işgalinden sonra serbest bırakıldı, direniş örgütüne katıldı. 1945-1947 arasında siyaset ve kültür konularında etkin Marxist bir dergi olan II Politecrıi-co’yu çıkardı. Ayrıca Italo Calvino ile birlikte II Menabö adlı edebiyat dergisinin yayın yönetmenliğini yürüttü. Daha sonra büyük bir yayınevinin yabancı edebiyat bölümünün yöneticiliğini üstlendi.

Vittorini 1948’de yayımladığı ilk önemli romanı II garofarıo rosso’da (Kırmızı Karanfil) yetişkin bir çocuğun kişisel sorunları çerçevesinde Faşizm’in yıkıcılığını anlatır. 1941’de yayımladığı en yetkin yapıtı Conversazione in Sicilia (Sicilya Konuşmaları) ise Faşizm’in ve savaşın getirdiği acıları yoğun biçimde yaşayan genç bir adamın öyküsüdür, içerdiği belirgin eleştiri nedeniyle romanın 1936’da Letteratura dergisinde dizi olarak başlayan yayımına sansür konmuş, kitap halinde çıkınca da Vittorini tutuklanmıştır. 1945’te yayımladığı Uomini e no (“Adamlar ve Adam Olmayanlar”) adlı romanı Vittorini’nin direniş örgütünde çalışırken yaşadığı olayları anlatan bir başka önemli yapıtıdır.

Vittorini belirli bir toplumun gerçeklerini, sorunlarını, siyasal, toplumsal ve psikolojik açılardan ele alarak olduğu gibi yansıtmak amacını güden Yeni Gerçekçilik akımının İtalya’daki en önemli temsilcile-rindendir. Romanları, II. Dünya Savaşı öncesinden başlayarak yaşanan acı siyasal deneyimlerin yanı sıra 20. yy insanının toplumsal ve psikolojik sorunlarını derinlemesine ele almaktadır. Ancak Vittorini’nin edebiyat kuramlarına ve sorunlarına yönelik aşırı ilgisi, giderek artan teknik bir kaygıya dönüşmüş, bu ise romancılığını olumsuz yönde etkilemiştir. Vittorini eleştirmenliği ve genç yazarları desteklemesiyle de İtalyan edebiyatında ayrıca etkin olmuştur.

• YAPITLAR (başlıca): Roman: Conversazione in Sicilia, 1941, (Sicilya Konuşmaları, 1971); Uomini e no, 1945, (“Adamlar ve Adam Olmayanlar”); II sempione strizza l’occhio alfrejus, 1947, (Fil, 1981); II garofano rosso, 1948, (Kırmızı Karanfil); Le donne di Messina, 1949, (“Messinalı Kadınlar”). Eleştiri-İnceleme: Diario in pubblico, 1957, (“Açık Günce”);Ze due tensione: appunti per una ideologla della letteratura, (ö.s.), 1967, (“İki Gerilim; Bir Edebiyat İdeolojisi İçin Notlar”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler