David Lean Kimdir, Hayatı, Filmleri, Hakkında Bilgi

LEAN, David (1908 – 16 Nisan 1991)

İngiliz film yönetmeni. İngiliz akademik sinema anlayışının önde gelen temsilcilerindendir.

25    Mart 1908’de Croydon’da doğdu. Sinemaya önce kameracı olarak girdi,sonra’kurguculuğabaşladı. İngiliz yönetmen Antony Asquith’in (1902-1968) yanında yardımcı yönetmen olarak çalıştı. II. Dünya Savaşı yıllarında İngiltere’nin savaş başarılarını görüntüleyen çalışmalar yaptı. Yönetmen olarak ilk filmini İngiliz oyun yazarı Noel Cowardİa birlikte 1942’de gerçekleştirdi. In Which We Serve (Denizler Hakimi) adlı bu filmden sonra Coward’ın senaryolarını yazdığı üç film yönetti. Bunlardan en ünlüsü Brief Encounter’da (Kısa Tesadüfler) günlük yaşamda her an karşılaşılabilecek, sıradan iki insanın olanaksız bir aşk karşısında umutsuz çırpınışları ve yenilişlerini, yalın, ama etkileyici bir dille anlattı. Bunu başarılı iki Dickens uyarlaması, 1947’de Great Expectations (Büyük Umutlar) ve 1948’de Oliver Twist (Izdırap Çocuğu) izledi. 1949’da sinema oyuncusu AnnTodd’ la evlendi.

Lean’e uluslararası ün sağlayan film, 1957 yapımı The Bridge on the River Kwai (Kwai Köprüsü) oldu.
II.   Dünya Savaşı’nda Japonlar’a esir düşen bir İngiliz albayının görev duygusu ve disiplin anlayışı uğruna düşmanla işbirliği yapar durumuna düşmesini büyük bir görsel zenginlik ve teknik ustalıkla anlattı. Ona 1957 yılının Oscar’ını kazandıran bu filmin ardından yönettiği Lawrence of Arabia (Arabistanlı Lawrence) ile de 1962 Oscar’ını aldı. Son iki yapıtı Doctor Zhivago (Doktor Jivago) ve Ryan’s Daughter’da. (İrlandalı Kız) ilk filmlerindeki yalın dili terkederek büyük harcamalı, gösterişli, destansı öykülere yöneldi ve büyük ticari başarı kazandı.

•    YAPITLAR (başlıca): İn Which We Serve, 1942, (Denizler Hakimi); T his Happy Breed, 1944, (“Şu Mutlu Kuşak”); Brief Encounter, 1946, (Kısa Tesadüfler); Great Expectations, 1947, (Büyük Umutlar); Oliver Tuıist, 1948, (Izdırap Çocuğu); Madeleine, 1951, (Hüküm Günü); Hobson’s Choice, 1954, (“Güç Seçim”); Summertime, 1955, (Venedik Tatili); The Bridge on the River Kwai, 1957, (Kwai Köprüsü); Lamrence of Arabia, 1962, (ArabistanlI Lawrence); Doctor Zhivago, 1965, (Doktor Jivago); Ryan’s Daughter, 1971, (İrlandalı Kız).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi