Tarih

Burhan Felek Kimdir, Hayatı, Eserleri

Burhan Felek. Türk gazeteci, yazar, hukukçu, politikacı, sporcu ve spor yöneticisi (D. 11 Mayıs 1889, İstanbul – Ö. 4 Kasım 1982, İstanbul).

Yaşamı

Adı sonradan İstanbul Hukuk Fakültesi olan İstanbul Hukuk Mektebi’ni bitirdi. Ticaret Vekaleti’nde hukuk müşavirliği, liselerde öğretmenlik ve avukatlık, 1949–52 ve 1959–82 dönemleri olmak üzere toplam 26 yıl süreyle Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığı yaptı. İÜ Gazetecilik Enstitüsü’nde öğretim üyeliği yaptı. İstanbul Üniversitesi’nin Onursal Hukuk Doktorluğunu alan ilk gazeteci oldu.

Çok partili döneme geçişten sonra politikacı olarak üst üste birkaç kere Cumhuriyet Halk Partisi’nden milletvekili adayı olmuşsa da seçilemedi, fakat aynı partinin uzun yıllar Şehir Meclisi üyeliğinde bulundu.

Burhan Felek Türk sporuna yön verenlerden biridir. Atletizm ve güreşle uğraştı, futbol oynadı ve futbol hakemliği yaptı, 1924 Paris Olimpiyatları’na katılan Türk futbol milli takımının kafile başkanıydı.

İstanbul’da kurulan sonradan üç büyükler denilen Beşiktaş, Galatarasay, Fenerbahçe’den sonra Türkiye’nin en eski 4. kulübü olan Üsküdar Anadolu Spor Kulübü kurucusudur (1908).

Kurucularından olduğu Millî Olimpiyat Komitesi’nin başkanlığını yaptı, Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından Olimpizme yaptığı hizmetlerden dolayı (Diplôme de Mérite) Liyakat Ödülü, Balkan sporuna hizmeti nedeniyle Yugoslavya, Yunanistan ve Romanya’da nişanlar almıştır.

İngiltere kendisine Türkiye ile dostluk ilişkilerini geliştiren bir yazar olarak O.B.E. nişanı verdi. Fransızların en büyük nişanı olan ve ilk defa bir yabancıya ölümünden sonra (1982) Fransız hükümeti tarafından verilen “Légion d’Honneur” nişanı verildi.

Gazetecilik hayatı

Gazeteciliğe Ahmet Rasim’in Donanma dergisinde başladı, Tasvir-i Efkar’da (1918) spor yazarı ve foto muhabiri olarak çalıştı. Vakit, Millet, Yeni Ses, Milliyet ve Tan gazetelerinde fıkra ve mizahî hikâye yazarlığına daha sonra 29 yıl Cumhuriyet gazetesinde devam etti. 1969’da Milliyet gazetesine geçti ve ölümüne kadar yazarlığını burada sürdürdü.

1974 yılında kendisine Şeyh-ül Muharririn ünvânı verildi. O tarihte dünyada en uzun süre gazetecilik yapan ve dünyanın en yaşlı gazetecisi idi.

Özellikle Pazar günleri Recebin Kahvesi adlı köşesinde yazdığı mizah yazıları ile de beğeni topladı. 1974 yılında kendisine Şeyh-ül Muharririn ünvânı verildi. O tarihte dünyada en uzun süre gazetecilik yapan ve dünyanın en yaşlı gazetecisi idi.

Üslubu

Mizah, nükte ve halkın günlük dertlerine eğiliş, yazarlığının ve gazeteciliğinin belirgin niteliğidir. Fıkralarında yıllarca halkın dertlerini dile getirdi, özellikle kırtasiyeciliği eleştirdi. Yazılarını daima fıkralarla, hikâyelerle süsleyerek geniş okur kitlesinin ilgisini çekmeyi başardı. Yazılarının bir başka özelliği de zaman zaman tam bir söyleşi (sohbet) havasında oluşudur. Eski dile bağlılığı savunmakla birlikte kendisi daima halkın anlayacağı biçimde yazar. Konuşma diline yakın bir anlatımla sohbetlerini geliştirmiş, kendisine özgü fıkra biçimi yaratmıştır. Özellikle Pazar günleri Recebin Kahvesi adlı köşesinde yazdığı mizah yazıları ile de beğeni topladı.

Çalıştığı gazetelerde günlük fıkralarının dışında haftada bir yazdığı mizah hikâyelerinde halkın hoşuna giden tipler yaratti: Vatandaş Ahmet Efendi. Konsolos v.d.

Burhan Felek’in adı  Üsküdar, Nuhkuyusu Cad., Seyyit Ahmet Deresi’nde spor tesisleri, kapalı ve açık yüzme havuzu vardır. Ayrıca Mersin ve Eskişehir’de de bir caddeye adı verilmiştir.

70 yıldan fazla aktif gazetecilik yapan Burhan Felek’in anısına 1983’te oluşturulan Burhan Felek Basın Hizmet Ödülleri verilmeye başlandı. 70 yaşından gün alan adayların 50 yılı aşkın süreyle basına hizmet vermiş ve bu hizmetlerini sürdürenlerine verilen bu ödülü 2011’e dek 243 gazeteci almaya hak kazandı.

Eserleri

  • Hint Masalları (Gezi yazıları,1944)
  • Felek (1947) (hikâyeler)
  • Vatandaş Ahmet Efendi (mizahi hikâyeler, 1957)
  • Eski İstanbul Hikâyeleri (1971)
  • Yaşadığımız Günler (1974)
  • Nasrettin Hoca (1982)
  • Don Camillo’nun Küçük Âlemi (G. Guareschi’den çeviri),
  • Don Camillo Moskova’da (G. Guareschi’den çeviri),
  • Melek Hanım’ın Aşkı (Jean Verneill’den uyarlama, Şehir Tiyatrolarında oynandı).

İlgili Makaleler