Boris l kimdir? Hayatı

Boris l kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: ( ? – 907) Bulgar kralı. Bulgarlar’ın putperestli­ği bırakarak Hıristiyan olmasına önayak olmuştur. Doğumu bilinmemektedir. 15 Mayıs 907’de Preslav’da öldü. Presivan’ın oğlu, Malamir’in yeğeni ve halefidir. 852’de hükümdar olduğunda ilk Bulgar Hanlığı’nın Balkanlar’daki istilaları tüm yoğunluğuy­la sürüyordu. Ancak ele geçirilen yerlerdeki Islavlar’ın büyük çoğunluğunun Hıristiyan oluşu Bulgar Hanlığı’nın karakterini etkiledi. Bulgarlar arasında Islavlaşmanın yanı sıra Hıristiyanlık da giderek yay­gınlaştı. I. Boris, her yönden Hıristiyan devletlerce sarılmış bulunan hanlığını korumak, din ve dil birliği ile güçlü bir devlet oluşturmak için Hıristiyanlık’ı resmi din, Islavca’yı da resmi dil olarak kabul etmeyi öngördü. 865’te İstanbul’daki Ortodoks kilisesine bağlanarak Hristivanlık’ı Bulgarlar’ın resmi dini yaptı. Ancak putperest olan Türk ve Bulgar Boyarlar bu karara karşı çıkarak ayaklandılar. I. Boris bu ayaklanmaları şiddetle bastırdı. Boyarlar’ın karşı çık­masına rağmen halkı Hıristiyan olmaya zorladı. Bizans’ın etki alanına girmemek için de, Bulgar kilisesinin İstanbul’a yalnızca ad olarak bağlı ulusal bir kilise olmasına çalıştı.

Daha sonra, Islavca’yı resmi dil olarak kabul eden I. Boris, İncil’ i İslavca’va çevirerek İslavlar’ın Hıristivanlık’ı kabul etmelerine büyük katkıları olan Kiril ve Metodi kardeşlerin havarilerini ülkesine kabul ederek İslav dilinde bir dini edebiyat yaratılma­sını sağladı. Kiril alfabesi Bulgarlar’ın resmi alfabesi oldu. 1. Boris bu düzenlemeleri gerçekleştirdikten son­ra 889’da tahtı büyük oğlu Vladimir’e bırakarak bir manastıra çekildi. Ancak Vladimir, Hıristiyanlık’tan hoşnut olmayan Türk Boyarları’nın tarafına geçerek, putperestliğe yönelince, onu tahttan indirerek 893’te İstanbul’da din eğitimi görmüş olan küçük oğlu Simcon’u tahta geçirdi. Yeniden manastıra çekilerek ölene dek dinle uğraştı.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 19. cilt, Anadolu yayıncılık, 1984