Bohemond I kimdir?

Bohemond I kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: ( ?-1111) Antakya prensi. I. Haçlı Seferi’nin en etkin komutanlarındandır. 1050-1058 arasında doğduğu sanılmaktadır. 7 Mart 1111’de İtalya’da Apulia’da öldü. Asıl adı Marc’tı. Ancak daha sonra iri gövdesi ve silahşörlüğü nedeniyle, bir söylence kahramanı olan dev Bohemond’un adıyla anıldı. Güney İtalya’da yaşayan Normanlar’dan Robert Guiscard’ın oğludur. Çocuk­luğu Güney İtalya’da geçti. Apulıa ve Calabria dükü olan babasının ordusunda asker olarak yetişti ve 1079’da komutan oldu.

1081’de Bizans İmparatorluğu’nun başına geçen 1. Aleksios Komnenos ile babası arasında 1081’den 1085’e değin süren mücadelede önemli rol oynadı. Bu mücadelede, Bohemond komutasındaki Norman ordusu başlangıçta üstünlük sağladıysa da Aleksios 1083’te Bohemond’u Tesalya bölgesinde Larissa’da yenerek yöreden attı.

1085’te babalarının ölümü üzerine yerine üvey kardeşi Roger Borsa geçti. Bohemond’a ise Güney İtalya’da Taranto ve Otranto’yu içine alan küçük bir bölge kaldı. Hırslı bir kişiliği olan ve babasından kalan küçük bir toprak parçasıyla yetinmek istemeyen Bohemond, 1095’te Papa II. Urben’in I. Haçlı Seferi’ni başlatma kararı üzerine bu harekete katıldı. 1096 kışında emrindeki Norman güçleriyle Arnavutluk, Makedonya ve Trakya’dan geçerek İstanbul’a ulaştı. Eski düşmanı, Bizans İmparatoru Aleksios ile, Sel­çuklu Türkleri’nin ele geçirdikleri Bizans topraklarını Bizans’a geri vermek ve karşılığında yardım almak koşuluyla bir anlaşma yaptı.

1097 ilkbaharında İstanbul’dan hareket ederek önce Anadolu Selçuklularının merkezi olan İznik’ı kuşattı. İznik’e yardıma gelen I.Kılıç Arslan’ın güçle­rini yenerek kenti aldı. Haçlı ordusunu izleyen I. Kılıç Arslan’Ia Eskişehir yakınlarında yeniden karşılaştı. Verdiği büyük kayıplara karşın yoluna devam ederek güneye- yöneldi. 1097 sonlarında Yağıbasan adlı bir Türk komutanının yönetimindeki Antakya’yı kuşattı. Bir yılı aşkın bir süre devam eden kuşatma Haçlılar’a büyük kayıplara maloldu.

Antakya ve çevresini ele geçirerek bir prenslik kurmayı amaçlayan Bohemond, kendisine bırakmala­rı koşuluyla kenti ele geçirebileceğini Haçlı komutan­larına bildirdi. Bizans İmparatoru Aleksios’un bu duruma karşı çıkacağı düşüncesiyle öneriyi reddeden komutanlar, Musul Emiri Kürboğa’nın büyük bir güçle Antakya’nın yardımına geldiğini öğrenince kabul etmek zorunda kaldılar. Bunun üzerine Bohe­mond, kent içindeki ajanı Firuz ile ilişkiye geçip, onun yönetimindeki kulelerden birini alarak Haziran 1098’de Antakya’ya girdi. Kendini Antakya prensi ilan ederek yeni topraklar elde etmeye girişti.

Bu sırada Danişmendliler’in kuşatması altında olan Malatya’nın hakimi Gabriel, kenti vermek koşu­luyla Bohemond’dan vardım istedi. Bohemond 1100 yazında Haçlı komutanlarının ve Ermeni prenslerinin güçlerini birleştirerek oluşturduğu orduyla Malatya’ ya ilerlerken Gafina’da (Gapna) Danişmendliler’in baskınına uğradı ve birçok Haçlı komutanıyla birlikte tutsak düştü. 1103 yazma değin Niksar’da tutsak kaldıktan sonra büyük bir fidye karşılığında serbest bırakıldı.

Antakya’ya dönen Bohemond, Mardin ve Halep yörelerine saldırılar düzenleyerek pek çok ganimet topladı. Bununla da yetinmeyerek 1105’te daha güçlü bir ordu oluşturmak amacıyla İtalya’ya gitti. Müslümanlar’a karşı kazandığı zaferler nedeniyle Avrupa’da yoğun bir ılgı gördü ve pek çok yandaş topladı. Roma’ya giderek Papa Il. Paschalis ile görüştü ve desteğini sağladı. Ardından Fransa’ya geçerek 1106 yazında. Kral l. Philip’in kızı Constance ile evlendi.

Güçlü bir ordu ve donanma oluşturan Bohe­mond, Haçlı seferini bir yana bırakarak babasının döneminden beri düşmanı olduğu Bizans imparatoru Aleksıos üzerine yürüdü. Ancak Bizans güçlerinin yoğun direnişi karşısında barış istemek zorunda kaldı. Antakya Prensliği Bohemond’da kalmak koşuluyla bir anlaşmaya varıldı. Ardından Apulıa’ya dönen Bohemond çok geçmeden burada öldü.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 18. cilt, Anadolu yayıncılık, 1984