Tarih

Aşir Atlı Kimdir Hayatı,

Aşir Atlı. Asker, Kurtuluş Savaşı komutanı, milletvekili (D. 1881 – Ö. 23 Ekim 1957, İstanbul).

1864 Büyük Çerkes sürgününde önce Balkanlara, daha sonra da Anadolu’ya göçetmek zorunda kalan bir Adıge ailesinden olup Mehmet Bey’in oğludur. 1903’te Harp Okulu’nu, 1906’da Harp Akademisi’ni Mümtaz Yüzbaşı olarak bitirdi. 1911’de Kurmaylığı onandı. I. Dünya Savaşı’nda Irak cephesinde kurmay görevlerinde, tümen komutanlıklarında ve ek görevle Süleymaniye Mutasarrıflığı’nda bulundu.

27 Haziran 1918’de

2. Tümen, 14 Aralık 1919’da 23. Tümen, Ağustos 1921’de 16. Tümen  Komutanlıklarına atanmıştır. 23. Tümen Komutanlığı sırasında İzmir Doğu Cephesi Kuvayı Milliye Komutanlığı yapmıştır. Bu cephede birlikle savaştığı Kuvayı Seyyare güçlerinin Marmara ve İç Anadolu’daki karşı ihtilal hareketlerini bastırmaya gönderildiği bu devrede Kuvayı Seyyare Komutanı Çerkez Ethem Bey’le bazı anlaşmazlıkları oldu. Yunan saldırısı ve ilerlemesi üzerine ve kendisinin de çerkez asıllı olması sebebiyle Bekir Sami Günsav’la birlikte Bursa’nın Yunanların eline düşmesinden sorumlu gösterilmek istendi. Fakat hizmetlerini bilen ve takdir eden Mustafa Kemal Paşa’nın araya girmesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde onları savunması üzerine cephe gerisinde Antalya Valiliği ve Bölge Komutanlığı’na atandı (Kasım 1920 – Ağustos 1921). Bu görevi sırasında İtalyanlarla siyasi ve askeri işbirliğini sağladı. Kütahya-Eskişehir Muharebelerinde TBMM Ordusunun yenilgisi üzerine tekrar cepheye çağırıldı ve Sakarya Savaşı sürerken, gösterdiği kahramanlıklardan dolayı Albaylığa terfi etti.

1914’de Binbaşı, 1916’da Yarbay, 1921’de Albay olmuş 19 Eylül 1923’te

2. ve 3. Ordu Kurmay Başkanlıklarında bulunmuş ve 1925’te Generalliğe yükselmiştir. Büyük Taarruz‘da ve Başkomutanlık Meydan Savaşı‘nda 6. Kolorduya bağlı 16. Tümen’in komutanıydı. Zaferden sonra

2. ve 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı yaptı (1925-1928). Tümen komutanlıklarında bulunduktan sonra, 1931’de kendi isteği ile Tümgenerallikten emekliye ayrıldı. 1939’dan itibaren 6., 7. ve 8.dönemlerde Kütahya, Bursa ve Antep milletvekili olarak TBMM’nde görev yaptı. Türkçe ve Adıgece‘den başka Almanca ve Fransızca biliyordu. 23 Ekim 1957’de İstanbul’da öldü ve Karacaahmet Mezarlığına gömüldü. Naaşı 1988’de Ankara Devlet Mezarlığına nakledilmiştir.

Katıldığı Savaşlar

1911—1912 Trablusgarp Savaşı,
1914—1918 I. Dünya Savaşı, Muhtelif birlik komutanlıkları ve kurmay görevleri,
1919—1922 Kurtuluş Savaşı, Tümen Komutanı.

Nişan ve Madalyaları

  • İkinci Rütbeden Kılıçlı Mecidi Nişanı
  • Gümüş liyakat ve İmtiyaz Madalyaları
  • Avusturya-Macaristan Harp Madalyası
  • Alman Demir Salip (Haç) Nişanı
  • İstiklâl Madalyası ve Takdirname

İlgili Makaleler