Arman Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

ARMAN (1928 – 22 Ekim 2005)

Fransız ressam ve heykelci. Geleneksel biçimlerden kopmaya yönelen yeni sanat akımlarının çoğunda yer almış, kimilerine öncülük etmiştir.

Nice’de doğdu. Asıl adı Fernandez Pierre Ar-mand’dır. Soyadı 1958’de bir katalogun kapağında yanlışlıkla “Arman” biçiminde çıkınca bunu önadı olarak kullanmayı benimsedi. Nice’deki Ecole Natio-nale d’Art Decoratif’te ve daha sonra Ecole de Louvre’da yaptığı resim öğrenimi kısa süreli oldu.

1955’te, o zamana değin ürettiği bütün yapıtlarını reddettikten sonra Cachets (Damgalar) adını verdiği bir dizi çalışma yapmaya başladı. Bunları, çeşitli lastik damgalarla kâğıt üstüne izler çıkartarak oluşturuyordu. 1960’larda daha değişik çalışmalara yöneldi. Allures (Davranışlar) dizisinde iz çıkarmak için lastik damga yerine gündelik eşyalar kullandı. Çöp kutularından topladığı atılmış eşyaları cam kutular içine yerleştirerek bunlara Poubelles (Çöp Tenekeleri) adını verdi. Accumulations (Yığıntılar) adlı dizisinde poliyester ya da pleksiglas gibi saydam malzemelerin içine musluk, tarak, kapı kulpu, dişli çark türünden nesneler yerleştirdi. Bunları kimi zaman kırıp, kesip ya da yakıp öyle kullanıyordu. Yine 1960’larda kırık daktilolar, parçalanmış müzik aletleri gibi eşyalarla Colers (Öfkeler) diye adlandırdığı yeni bir dizi oluşturdu.

1960’ta Yves Klein, Jean Tinguely, Martial Rays-se gibi sanatçılarla birlikte Yeni Gerçekçiler (Nouveau Realistes) grubunu kurdu. Yeni Gerçekçiler, gerçeği olduğu gibi yansıtmak eğiliminde olmamakla birlikte soyut resme de karşı çıkıyorlardı. Sanatta gerçek maddelerin, eşyaların, aydınlatma tekniklerinin kullanılmasını savunuyor, Arman’ın, yapıtlarında eşyalardan yararlanırken temel aldığına benzeyen bir estetik anlayış oluşturmayı amaçlıyorlardı.

Arman, geleneksel biçimlerden kopmayı amaçlayan birçok 20. yy akımının içinde yer almıştır. Kompozisyonlarında rastlantıya yer vermesi, onu bir yandan da 1950’lerde, özellikle ABD’de yaygınlaşmaya başlayan Pop-Art’a yaklaştırır. Kullandığı malzeme ve tekniklerin yeniliğinin yanı sıra, ortaya koyduğu özgün estetik anlayış da, söz konusu akımların, özellikle Yeni Gerçekçilik’in gelişmesinde etkili olmuştur.

• YAPITLAR (başlıca): Cachets, 1955-1960, (Damgalar); Allures, 1960’lar, (Davranışlar); Poubelles, 1960’lar, (Çöp Tenekeleri); Accumulations, 1960’lar, (Yığıntılar); Coleres 1960’lar, (Öfkeler).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi